Пачатак восеньскага сэзону курсаў «Мова нанова» ў Горадні быў прысьвечаны таму, якімі шляхамі людзі прыходзяць да беларускасьці. Адмысловы госьць курсаў — гарадзенскі музыка, лідэр гурту Dzieciuki Алесь Дзянісаў.
Невялічкае памяшканьне гарадзенскіх курсаў «Мова нанова» традыцыйна запоўненае. Пераважна тут моладзь, хоць ёсьць людзі і больш сталыя; нехта прыйшоў з малымі дзецьмі. Вядоўца Ігар Кузьмініч у прыўзьнятым настроі, кажа, што нават крыху засумаваў па курсах і вельмі рады, што пачаўся новы сэзон.
Ігар Кузьмініч, вядоўца курсаў «Мова Нанова»
— Натхняе тое, што ў новым сэзоне ў нас будуць новыя тэмы і новыя выкладчыкі, а беларускасьць — яна невычэрпная, і ніколі ў нас нічога не паўтараецца. Спадзяёмся і на новых гасьцей, якіх раней у нас не было — яны павінны таксама прынесьці нам нешта новае.
Аказваецца, што амаль 50% з тых, хто прысутнічае, прыйшлі на курсы ўпершыню. Вядоўцы просяць навічкоў падзяліцца, што іх сюды прывяло. Пачаткоўцы саромеюцца, але адзін малады хлопец пачынае распавядаць:
Заняткі «Мова нанова» ў Горадні
— Вось у школе некалі дрэнна вучыў беларускую мову, ніколі ня думаў, што яна спатрэбіцца. А цяпер жыцьцё прывяло мяне ў палітыку, а значыць, і ў апазыцыю. А тут амаль усе размаўляюць па-беларуску. Стала неяк ніякавата ад гэтага, ды і кніжкі ўжо па гісторыі пачытаў, шмат чаго даведаўся, вось і патрэба зьявілася ў мове.
Іншы слухач кажа, што яму 46 гадоў і да мовы таксама прывяла патрэба:
— Мой сябар-мэксыканец вывучае расейскую мову, але захацеў яшчэ ведаць беларускую. Захапіўся гэтым, а я са школы амаль нічога ня памятаю, даведаўся пра курсы і прыйшоў.
Тэма заняткаў
Традыцыйна на курсах праводзяцца тэарэтычна-практычныя заняткі. Сёньня тэма датычыць літары «ў». Напачатку выкладчык агучвае правілы, а затым усе пачынаюць працаваць па раней падрыхтаваных картках. Тэма аказалася цікавай, выклікала шмат пытаньняў і нават дыскусій, таму выкладчык паабяцаў, што да наступных заняткаў удакладніць некаторыя правілы.
Працуем у камандах
А тым часам усе падзяліліся на каманды і рыхтуюць самыя цікавыя аповеды пра тое, як яны прыйшлі да беларускасьці. У кожнага, як высьвятляецца, свой шлях. Старэйшая слухачка прыгадала, што пра беларускую мову задумалася яшчэ ў піянэрскім узросьце:
— Ехалі цягніком з «Артэку», і расейскія дзеці зацікавіліся, чаму мы беларусы, а не гаворым на сваёй мове. Вось тады і стала сорамна. Выправілася, калі займела сваіх дзяцей і адправіла іх у піянэрскі летнік у Маскоўскую вобласьць, але з сабой паклала беларускія кніжкі, газэты і бела-чырвона-белы сьцяг. Расейскія дзеці ўвесь час прасілі сына, каб пачытаў ім па-беларуску, бо падабалася мова, а яму гэта было вельмі прыемна. Таму і мову лепей ведаць хочацца.
«Мова нанова» ў Горадні
А вось спартовец-раварыст, спадар Віталь, ходзіць на заняткі трэці год і валодае мовай амаль дасканала.
— Я цяпер нядаўна прыехаў з Польшчы, у нас там доўгі маратон быў — 120 кілямэтраў праехалі. Дык вось едзеш, а побач паляк, і таксама стомлены, а ты зь ім па-беларуску, і ён цябе выдатна разумее і адказвае на сваёй мове, якую ты таксама разумееш. А раней, калі гаварыў па-расейску, нават і слухаць ніхто не хацеў.
Дзяўчына Руслана — украінка, нарадзілася ў Беларусі, вывучала мову ў школе, але ў жыцьці яе не выкарыстоўвала. І толькі калі выйшла замуж за ўкраінца, стаўленьне да мовы зьмянілася.
— Мой муж у мяне запытаўся, чаму я не размаўляю па-беларуску, хоць вырасла ў Беларусі? Ён сам зацікавіўся і пачаў хадзіць сюды на курсы. Дома мы пачалі гаварыць на беларускай мове ў асобныя дні, а потым прызвычаіліся, і нам стала вельмі цікава. І гэтая цікавасьць нас прывяла да беларускасьці, мы пачалі глыбей пазнаваць і нашу Беларусь. А мова проста мэлядычная.
Малады хлопец кажа, што сваім жыцьцём папросту «дакаціўся» да беларускае мовы. У школе вучыўся дрэнна, хоць маці выкладала родную мову. Але ў старэйшых клясах зацікавіўся гісторыяй Беларусі, а гэта пацягнула за сабой і цікавасьць да мовы.
— Цяпер я студэнт, і сябры ў мяне паважаюць беларускую мову, і выкладчыкі беларускамоўныя. І на заняткі «Мова нанова» хаджу ад самага пачатку, мне тут вельмі падабаецца.
Цікаўлюся ў людзей, якія першы раз на занятках, як яны тут пачуваюцца. Мужчына пакуль толькі ўсьміхаецца:
— Настраёва тут, усё так дынамічна адбываецца — і адразу нейкія веды зьяўляюцца. Спадзяюся, што веданьне мовы тут атрымаю, вельмі хочацца. Я сам інжынэр, працую, валодаю ангельскай і вывучаю гішпанскую, і мне стала сорамна, што ня ведаю сваёй роднай мовы…
А маладая дзяўчына, студэнтка ангельскай філялёгіі, мае шмат эмоцый:
— На вуліцы нідзе нашай мовы не чуваць, многія нават не разумеюць, а тут так цёпла і ўтульна ад таго, што гучыць беларуская — усё такое роднае, сваё… Мне падабаецца знаходзіцца ў гэтай атмасфэры.
Алесь Дзянісаў
Спэцыяльны госьць, лідэр гурту Dzieciuki Алесь Дзянісаў, расказаў пра свой шлях да беларускасьці. Да мовы ён прыйшоў праз музыку, і ягоны гурт першым у Горадні засьпяваў на беларускай мове.
— Шмат дала літаратура і маё навучаньне на гістфаку, тыя выкладчыкі, якія чыталі мне лекцыі і якіх цяпер павыганялі з гарадзенскага ўнівэрсытэту. А потым цікавасьць да беларускай мовы перайшла і да музыкі. Мы тады шукалі нейкай праўды, а яна патрабавала беларускай мовы…
Алесь Дзянісаў прасьпяваў некалькі песень на словы Уладзімера Караткевіча і Алеся Чобата, што яшчэ болей ажывіла наведнікаў курсаў «Мова нанова».
На курсы завіталі госьці з Гомелю: спадарыня Антаніна з сваёй маленькай дачкой. Яна сказала, што наведвае падобныя курсы ў сваім горадзе, і ёй захацелася пры нагодзе пабываць у Горадні:
— Шмат падобнага з нашымі курсамі, але тут вядоўцы больш жывыя, вясёлыя, публіку ўвесь час трымаюць на ўздыме.
Радыё Свабода
