Любяць жа ў нас даказваць, што Беларусь нічым не горшая за “старэйшыя” народы! Вось зірніце: тут у нас беларускі Чэрчыль, што жыве ў не менш нацыянальным Нью-Ёрку пупа Еўропы. Спроба даказаць, што ў Беларусі так крута, ці савецкі комплекс непаўнавартаснасці людской зямлі нічыйнай перад велічнымі заходнімі “эльфамі” ды “гномамі”? Давайце разбірацца!
Што ні герой краіны — дык нейкі заходні адпаведнік! Калі Шушкевіч, то не, не варта памятаць яго прозвішча і лічыць ключавой фігурай беларускай незалежнасці, а толькі тое, што ён БЕЛАРУСКІ ЧЭРЧЫЛЬ! Бачыце, заходнія вытанчаныя і старажытныя народы, мы нічым не горшыя за вас, у нас і сваіх вашых персанажаў хапае! Нейкі там гарадок славіцца сваёй прыгажосцю? Не, не запамінайце яго назву і хараство, проста ведайце: у нас свой ПАРЫЖ! Знаёмыя вобразы, праўда?
Так ужо сталася, што прадстаўнікі нацыянальнага Адраджэння вырашылі, што калі вядомая асоба — з заходняй часткі свету, дык на яе абавязкова трэба раўняцца і паказаць усім свой, мясцовы, заменнік. І вось тут усплывае тэза, якая супярэчыць самой сабе: мы хочам папулярызаваць сваіх герояў, але для пазнавальнасці параўноўваем іх з ужо вядомымі асобамі, а ў канцы атрымліваем нейкага франкенштайна ў выглядзе бястварага беларускага Напалеона. Ці ідзе гэта на карысць нацыянальнаму Адраджэнню? Не, бо галоўная мэта — стварыць свой шэраг усім вядомых беларускіх герояў — не выконваецца. Затое нейкіх там клонаў хапае з лішкам!
Тое самае з гарадамі і іншым. Няўжо нельга проста паказваць маштаб і круцізну АСОБЫ, а не спрабаваць яе з кімсьці параўнаць і чапляць на яе мянушку адпаведніка і клона нейкага там замежнага героя.
Ды і ўвогуле, ці не падаецца вам дзіўным, што вядомага чалавека ў Беларусі лічаць усяго толькі добрым адпаведнікам, але ніяк не самастойным і вартым сусветнай вядомасці дзеячам? Чаму ў дзеячаў Адраджэння, некаторых журналістаў і не толькі існуе сталае меркаванне, што Беларусь, з усёй сваёй спадчынай і гісторыяй, можа прэтэндаваць толькі на істэрычную маленькую дзяўчынку, што гандлюе запалкамі і спрабуе быць падобнай на багатых і вялікіх навокал? Дык дзе ў гэтым нацыянальныя гонар і годнасць? Мы ж нібыта менавіта гэта хочам паказаць, а атрымліваецца яшчэ горш.
Дык адкуль гэта ўзялася? Доўга над гэтым разважаў. І адказ прыйшоў, дарэчы, даволі чаканы: савок. Прызнаюся, я не жыў за Саюзам, але мне цікавы гэты не самы прыемны перыяд, таму я вельмі люблю пачытаць тэксты беларускага блогера пана Міровіча. Ён сапраўды вельмі класна апісвае той час, у тым ліку аналізуючы сімптомы постсавецкай ментальнасці. Дык у яго блогу быў даволі цікавы артыкул пра бессэнсоўную і нікому не патрэбную гонку бальшавікоў з амерыканцамі. Дык калі ўзяць за аснову спробу дагнаць чамусьці старэйшыя народы, прысыпаць тыповай савецкай прагай да важдзізму і паліць соўсам ужо сучаснай тэзы пра “малады народ” — атрымаем локшыну беларускіх Лінкальнаў пад соўсам комплексу недаразвітасці і непаўнавартаснасці.
Чаму гэта не проста бессэнсоўна, але і шкодна? Самі падумайце, як можна ўспрымаць усур’ёз краіну і нацыю, што не мае сваіх АСОБАЎ, а толькі танныя местачковыя пірацкія копіі, нібыта мы ў краме танных дыскаў з гульнямі далёкіх і паўзабытых нулявых. Гэта не проста не папулярызацыя атрымліваецца, але сапраўдная дыскрэдытацыя нацыянальнай годнасці, бо вывад напрошваецца толькі адзін: у Беларусі няма самастойных, самадастатковых і вартых сусветнай вядомасці герояў і дзеячаў. Няўжо Беларусь не вартая большага, чым насычацца копіямі? Ці краіна з народам настолькі нікчэмныя і малыя, што нават страшна падумаць пра нешта іншае?
Ды што тут казаць, нават сваю перадачу цікавую страшна зрабіць, абавязкова трэба з гонарам скапіраваць фармат блога Дудзя і казаць з нейкім калгасным акцэнтам, што “ў нас свой Дудзь, нічым не горшы за арыгінал”. Нібыта ён кідаў выклік і проста чакаў, калі нехта паспрабуе зрабіць нешта падобнае.
Панове, можа, хопіць бясконца азірацца на замежныя фарматы і пачаць ганарыцца, ствараць сваё, унікальнае? Папулярызаваць менавіта свае імёны і асобы, а не гуляцца ў незразумелыя нікому гонкі і параўнанні? Можа, тады і Беларусь стане больш прыемнай для жыцця і гонару краінай… Лепш не беларускіх Чэрчыляў стварайце, а зрабіце так, каб у Брытаніі казалі, што Чэрчыль — брытанскі Шушкевіч!
Багдан Сакалоў
