• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Маё права
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Фотарэпартаж
  • Афіша
  • "Будзьма!" прапаноўвае
26.11.2018 | Грамадства Беларуская мова

Доктар баранавіцкай хуткай і яго бацька-філолаг стварылі унікальны руска-беларускі даведнік лекавых раслін

Арцём Варанец — псіхіятр-нарколаг. Ён працуе ў псіхіятрычнай брыгадзе хуткай дапамогі і далёкі ад народнай медыцыны. Руска-беларускі слоўнік-даведнік лекавых раслін, створаны сямейным тандэмам Віктара і Арцёма Варанцоў, — адзіны ў сваім родзе. Навошта спатрэбілася перакладаць назвы раслін на беларускую мову і як размяркоўваліся ролі ў стварэнні слоўніка, Арцём распавёў Intex-press.

Псіхіятр-нарколаг Арцём Варанец. Фота: Яўген Ціхановіч.

Віктар Іванавіч Варанец — вядомы філолаг, аўтар шматлікіх беларускамоўных падручнікаў для медыкаў і слоўнікаў медыцынскіх тэрмінаў.

— У бацькі няма медыцынскай адукацыі, але ён выкладае ў медыцынскім універсітэце ў Гродне і заўсёды цікавіўся калямедыцынскімі тэмамі, — распавядае Арцём Варанец. — Ён стварыў шмат розных беларускамоўных слоўнікаў па медыцыне, але даведніка раслін не было. А тэма гэтая, нягледзячы на ​​развіццё фармакалогіі, да гэтага часу цікавая людзям. Многія звяртаюцца да народных лекараў, зёлак. І паколькі ў Беларусі існуюць розныя дыялекты, узнікае блытаніна ў назвах некаторых лекавых раслін. Каб яе больш не было, бацька і вырашыў стварыць слоўнік-даведнік лекавых раслін. Тым больш, як аказалася, у Беларусі дагэтуль было толькі два падобныя выданні, дый тыя ў пачатку XX стагоддзя.

Псіхіятр з функцыяй фармаколага

Зборам інфармацыі і перакладам займаўся сам Віктар Іванавіч. Арцёму ж дасталася, як ён кажа, сціплая роля медыцынскага кансультанта і рэцэнзента. Бацька даслаў яму матэрыялы па электроннай пошце, ён іх вычытваў, глядзеў, каб з медыцынскага пункту гледжання апісанні фармакалагічных уласцівасцяў раслін былі пазначаны правільна, каб у спіс лекавых выпадкова не патрапілі атрутныя рэчывы або тыя, што змяшчаюць наркатычныя рэчывы.

— Па адукацыі я, вядома, не фармаколаг, але прадмет гэты ва ўніверсітэце праходзіў, таму дапамагаў, чым мог, — кажа Арцём.

У выніку ў слоўнік трапілі каля 500 раслін, якія растуць у Беларусі і якімі беларусы лячыліся спакон веку ды працягваюць лячыцца да гэтага часу.

Слоўнік-даведнік лекавых раслін стаў першым для Арцёма Варанца. Праца гэтая была яму цікавая, а «любы досвед не лішні».

«З’язджаць з Баранавічаў не планую»

Арцём Варанец родам з Гродна, у Баранавічах працуе са жніўня 2018 года. Прыехаў сюды за дзяўчынай, якую размеркавалі працаваць хірургам у Баранавіцкую гарадскую бальніцу.

Па спецыяльнасці Арцём — урач псіхіятр-нарколаг. Кажа, псіхалогія падабалася заўсёды, таму што «ўнутраны свет чалавека складаны для разумення». А ў сучасным свеце, які ў літаральным сэнсе многіх даводзіць да вар’яцтва, яго прафесія яшчэ і актуальная.

— Мне было цікава, я выбраў гэты шлях і не шкадую, — кажа доктар.

Працаваць у брыгадзе няпроста. Выклікаў прыкладна столькі ж, што і ў звычайнай хуткай, а вось пацыенты замест «дзякуй» часцей гавораць дактарам цалкам супрацьлеглыя словы. Складана сумяшчаць прафесійную дзейнасць і з асабістым жыццём: з дзяўчынай Арцём часцей перасякаецца ў бальніцы, чым дома, бо абодва шмат працуюць. Але і прафесія, і горад, і людзі, якія жывуць у ім, Арцёму падабаюцца. І пераязджаць, па меншай меры ў бліжэйшы час, ён не плануе.

— У маёй працы ёсць свае плюсы і свае мінусы. Але пачуццё задаволенасці ад яе ёсць, і гэта самае галоўнае. Навуковы вопыт, вядома, не будзе лішнім, але пакуль мяне цікавіць практыка. Я працую, вучуся ў ардынатуры, мне ўсё падабаецца. І пакуль у планах — застацца ў Баранавічах, — рэзюмуе ён.

intex-press.by

Tweet

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Музыка

Беларускі фонд культурнай салідарнасці распачынае анлайн-фэст #АртыстыПерамогі!

Глядзіце кожную суботу а 20-й гадзіне канцэрты годных музыкаў, якія праявілі актыўную грамадзянскую пазіцыю, былі на маршах, завітвалі да вас у двары, пісалі пратэставыя песні і здымалі адпаведныя...

valiancina_shauchenka
Каранавірус

Чаму адны хварэюць на кавід цяжэй за іншых? Прычынай могуць быць антыцелы-пярэваратні

Медыкі знаходзяць усё больш доказаў таму, што разуменне цяжкіх выпадкаў інфекцыі SARS-CoV-2 магчыма праз даследаванне аўтаімунных антыцел, паведамляе Наша Ніва. Ёсць некалькі тэорый, як аўтаімунітэт узнікае пасля...

valiancina_shauchenka
Гісторыя

Што паглядзець у Глыбокім? Згушчонка, барока, радзіма Ластоўскага

Працягваем спазнаваць Беларусь з «Будзьма!». Калі чуеце пра Глыбокае, якія асацыяцыі ўзнікаюць? Салодкія, як Глыбоцкая згушчонка? Але ж не адзіным малаказаводам вядомае Глыбокае. Глыбоччына – родныя...

valiancina_shauchenka
Краіна

У Валожынскім раёне скралі валун плошчай з пакой

Аб гэтым паведамляе SB.by. Валун «Вялікі камень» у в. Бузуны з’яўляўся помнікам прыроды, але мясцовыя жыхары гэтага не ведалі, таму нічога не западозрылі, калі рабочыя...

Апошнія навіны

    Музыка
    Беларускі фонд культурнай салідарнасці распачынае анлайн-фэст #АртыстыПерамогі!
    Каранавірус
    Чаму адны хварэюць на кавід цяжэй за іншых? Прычынай могуць быць антыцелы-пярэваратні
    Гісторыя
    Што паглядзець у Глыбокім? Згушчонка, барока, радзіма Ластоўскага
    Краіна
    У Валожынскім раёне скралі валун плошчай з пакой
    Грамадства
    «Пэрспэктыва нашай перамогі відавочная», — Уладзімер Някляеў
    Праект Кірыла Стаселькі "Можам"
    «Заўважыў, што зло ўжо навісла над табой і плюе табе ў твар. Тады немагчыма трымаць вочы заплюшчанымі»
    Гісторыя
    Хто такія «гыцалі» і дзе была Сліжоўка? Ўспаміны пра пасляваенны Гродна
    Мастацтва
    Містычна трапіў у Парыж і містычна адкрыў магілу Мадыльяні
    Грамадства
    Сем гадоў таму ў Кіеве загінуў Міхась Жызьнеўскі. Гісторыя жыцьця, сьмерці і ўганараваньня беларускага Героя Ўкраіны
    Грамадства
    Да ўладальніка крамы з нацыянальнай сымболікай у Баранавічах прыйшла праверка ДФР
    Грамадства
    Алег Трусаў: Нацыянальная сімволіка для рэжыму – сімвал пратэсту
    Грамадства
    Фонд культурнай салідарнасці дамагаецца выключэння Белтэлерадыёкампаніі з EBU
    Грамадства
    Смяротнае пакаранне: за паўкроку да адмены?
    Музыка
    Няправільны тэкст: як песні Naviband «баняць» на конкурсах і святах
    Адукацыя
    У Польшчы адкрылі дыстанцыйную «Беларускую акадэмію». Пачалі з падрыхтоўкі спэцыялістаў для дзяржорганаў

Афіша

  • 06.05 20:00Народны альбом

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Віктар Марціновіч: Пуцін на беларускай сцежцы
    • Спрэчнае жыццё бацькі беларускай граматыкі
    • 29-гадовы дырэктар Нацыянальнага гістарычнага музея пакідае пасаду
    • Фазэль, бізнес і правы чалавека. Беларускі трыгер еўрапейскай палітыкі
    • «Словы мацней»: Галіна Казіміроўская чытае твор Міхася Чарота

Ахова спадчыны

  • Смуткуем…
  • Сумесныя кансервацыйныя працы
  • Новыя перспектывы супрацы
  • Другое жыццё твора мастацтва
  • Праблема Жыровічскага манастыра вырашана
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM