Ужо чулі прыпеўкі па матывах апошніх навін ад дуэта «Арыстакратычная бледнасць»? Запісваюць іх Вольга Барышнікава і Алеся Селядцова. «Наша Ніна» пазнаёмілася з дзяўчатамі бліжэй. Пра спевы ў царкоўным хоры, фальклорныя экспедыцыі і дальнабойшчыкаў, якія чакаюць пад крамай, — у нашай гутарцы.
Даследчыца фальклору і пеўчая царкоўнага хору
Алеся родам з Віцебска, Вольга — з вёскі Германавічы (Шаркаўшчынскі раён). Яны разам вучыліся ў Акадэміі музыкі на харавых дырыжораў.
«Цяпер я спяваю ў капэле "Санорус", працую настаўніцай вакалу ды фартэпіяна. Ужо 10 гадоў спяваю ў праваслаўнай царкве. Так-так, я ўмею усё сумяшчаць. "Днём атлічніца, а ноччу клафіліншчыца", — жартуе Алеся. — У царкве розныя людзі. Я вясёлая, жартаўніца. Гэта не вельмі характэрна для пеўчых царкоўнага хору, але бываюць выключэнні, і гэта я».
Вольга (злева) і Алеся. Фота Яўгеніі Мужавай
Вольга працягвае адукацыю ў магістратуры. Яе мара — стаць этнамузыколагам. У сваю першую фальклорную экспедыцыю дзяўчына адправілася ў 17 год у Мастоўскі раён. А пасля пабывала і ў іншых: Шчучынскі, Ляхавіцкі, Калінкавіцкі, Пухавіцкі, Шумілінскі, Чашніцкі, Шаркаўшчынскі, Браслаўскі, Мёрскі, Глыбоцкі.
«У Акадэміі музыкі зразумела, што хацела б прафесійна займацца даследаваннем вуснай традыцыйнай культуры. Гэта тое, што мяне вабіць. Тым больш праз гэта я вывучаю гісторыю сваёй сям’і, бо займаюся даследаваннем фальклору старавераў, а па лініі таты я паходжу з сям’і старавераў. І даследую я свой рэгіён — паўночна-заходнюю Віцебшчыну», — дзеліцца Вольга.
Як дзяўчат занесла ў харавікі?
«Я як пеўчая праваслаўнай царквы скажу вам: неспазнаны шляхі Гасподні, — кажа Алеся. — Я вельмі хацела спяваць, і мой педагог сказаў: прыходзь да мяне ў ансамбль. Прыйшла, спадабалася. Мы выступалі, ездзілі за мяжу. У Германіі я была...»
«А ў Германавічах ты не была?» — перабівае Вольга.
«Не, гэта ў будучым».
Алеся скончыла віцебскі каледж, Вольга — наваполацкі.
«Я паступала ў музычны каледж па класе акардыёна, — успамінае Вольга, — аднак сустрэла выкладчыка, які сказаў: навошта жанчыне цягаць цяжкі інструмент, калі можна проста спяваць? І мне прапанавалі пайсці на харавое дырыжыраванне. Усё, што я ведала пра гэта, — толькі тое, як пішацца слова дырыжыраванне.
Вопыту спеву не скажу, што не мела, бо я ў касцёле ў Германавічах працавала капельмайстрам. Паступіць было нескладана: конкурсу не было. Але трэба было авалодаць навыкамі, якіх мне не хапала: напрыклад, ігра на фартэпіяна. Таму першыя гады навучання прайшлі вельмі інтэнсіўна».
Фота з сацыяльных сетак
У Акадэміі музыкі дзяўчаты вучыліся ў адной групе. Кажуць, ім пашанцавала, бо сярод выкладчыкаў былі сапраўдныя легенды. Напрыклад, Радаслава Мікалаеўна Аладава — дачка вядомага кампазітара.
«Улічваючы заробкі, якія атрымліваюць музыканты, для нас выкладчыкі з іх узроўнем ведаў, адданасцю працы — гэта проста героі», — заўважаюць дзяўчаты.
«Размаўлялі адна з адной цытатамі сваіх дзядоў»
Сяброўства завязалася на чацвёртым курсе, калі дзяўчаты купілі квіток у вёску Прыстоі Чашніцкага раёна. Там жыве дзед Алесі — яна паклікала Вольгу з’ездзіць да яго запісаць гісторыі і прыпеўкі.
Фота Настассі Даніловіч
«Алеська зрабіла прапанову, ад якой я не змагла адмовіцца. У маім жыцці былі дзве такія прапановы. Першую зрабіў мой муж на беразе Балтыйскага мора, калі паклікаў выйсці замуж, а другую Алеська, — смяецца Вольга. —
Прыпеўкі — наша асобная любоў, і мы на гэтай глебе пачалі сябраваць. Размаўлялі адна з адной цытатамі сваіх дзядоў. І ў нас ёсць фразачка пра тое, чаму мы такія: не судзіце на мяне, што мы рассмяяліся, у нас дзяды былі такія, і мы па іх удаліся».
Фразачка, дарэчы, ад дзеда Алесі.
Пасля паездкі на вёску дзяўчаты зразумелі, што ім весела разам. Гумарыстычныя сюжэты, якія яны сталі здымаць на камеру, не трэба было прыдумляць — само лілося. Расказвалі пра вучобу ў Акадэміі музыкі, давалі карысныя парады. На аўдыторыю ніколі не палявалі: дзяўчатам няважна, колькі ў іх падпісантаў, галоўнае — каб будучыя дзеці ацанілі, якія класныя ў іх былі мамы.
Вольга тлумачыць назву дуэта:
«Нам трэба было сумясціць акадэмічную адукацыю, выхаванне ў пэўных канонах і разам з тым любоў да вёскі, трасянкі і фальклору».
Фота Яўгеніі Мужавай
Пазней сяброўкі сталі здымаць прыпеўкі — штосьці бралі з акадэмічнага зборніка, штосьці ад сваіх дзядоў. Так было да 12 жніўня.
«У той вечар мы глядзелі прыпеўкі і нам не зайшло ні на калгасную тэматыку, ні пра каханне. Таму што ў нашай краіне такія падзеі адбываліся, — дзеліцца Алеся. — Я прапанавала: давай пераробім гэтыя прыпеўкі на актуальныя тэмы».
«Мы яшчэ не ведалі пра ўсе жахі, якія адбываліся на Акрэсціна. І таму так лёгка маглі сабе дазволіць пажартаваць пра мітынгі. А потым працягнулі гэтую тэму выключна таму, што бачылі падтрымку людзей і патрэбу ў нас. Мы бачылі, што сярод усяго, што адбываецца, людзям неабходна хоць неяк прадыхнуць, пераключыцца», — кажа Вольга.
«Мы б працавалі і на канцэртах, але гэта ўжо, ведаеце, небяспечна. Хлопатнае дзельца ганяць ва ўсю моц, а красовак новых пакуль няма», — жартуе Алеся.
«Мы недастаткова папулярныя, бо сёстры Груздзевы пра нас нічога не гавораць»
Прыпеўкі дзяўчаты збольшага пішуць самі, штосьці ім дасылаюць гледачы. Увесь выпуск здымаюць за 15 хвілін. Падводкі — заўсёды імправізацыя.
«Паколькі я цікаўлюся фальклорам і этнаграфіяй, маю калекцыю аўтэнтычных рэчаў, і посцілка, якая знаходзіцца на фоне, — са Старадарожскага раёна, вытканая на кроснах», — расказвае Вольга.
Выпускі прыпевак збіраюць шмат станоўчых каментароў.
«Можа, не ўсе разумеюць нашага гумару і пішуць "клас"? Але мы недастаткова папулярныя, бо сёстры Груздзевы пра нас нічога не гавораць», — жартуе Алеся.
Зоркамі дзяўчаты сябе не адчуваюць.
«Мне здаецца, нас глядзяць сябры сяброў. Хаця аднойчы дальнабойшчык чакаў мяне 15 хвілін з крамы, каб сфоткацца, — згадвае Алеся. — Наш гумар больш для вузкага кола. Не ўсе любяць трасянку так, як мы, і не ўсе разумеюць».
Калі Алеся сядзела ў інтэрнаце на самаізаляцыі як кантакт першага ўзроўню, то запісала песню: маўляў, на спатканне пойдзе толькі за 1300 рублёў (штраф за парушэнне самаізаляцыі). У той жа вечар яе паклікалі на сустрэчу.
«У Алеські мільёны запрашэнняў. Я заходжу ў дырэкт — ён проста ломіцца. Ты ж сказала, што тваё спатканне каштуе 1300 рублей — хто мог дазволіць, той напісаў», — кідае Вольга сяброўцы.
«Я свабодная. Таму выходжу на каву часценька — пагутарыць», — дадае Алеся.
Дзяўчаты не дазваляюць сабе інфармацыйнай гігіены: увесь час чытаюць навіны, каб генераваць прыпеўкі пра самае актуальнае. На пытанне, чаму ў гэтыя складаныя часы столькі гумару, заўважаюць: гэта не ад здаровай псіхікі дакладна.
«Мы з Алесяй калісьці селі і падумалі: мы можам удзельнічаць у розных акцыях, аднак хочацца знайсці месца, дзе ты будзеш найбольш карысны. Для нас "Арыстакратычная бледнасць" з’яўляецца найбольш эфектыўным спосабам дапамагаць вялікай колькасці людзей усміхацца. Мы разумеем, што ствараем такі свет з галасамі Чыпа і Дэйла, дзе ўсё, што адбываецца, падаецца не такім страшным, як ёсць насамрэч».
Наталля Лубнеўская, Наша Ніна
