• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Маё права
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Фотарэпартаж
  • Афіша
  • "Будзьма!" прапаноўвае
08.12.2016 | Гісторыя

Карта гурткоў Грамады і Таварыства беларускай школы ў Гродзенскім павеце. Шукайце сваякоў і продкаў!

Удзельнікі акруговага з’езду Таварыства беларускай школы ў Горадні. 10 красавіка 1927 г.

Партал hrodna.life згадвае, што некалькі дзён таму споўнілася 90 гадоў, як савецкія ўлады перадалі ў склад БССР Гомель і найбліжэйшыя ваколіцы гэтага абласнога горада. Тады гэта падавалася як яскравая дэманстрацыя справядлівай нацыянальнай палітыкі савецкай улады.

Сёння ж мы добра ведаем, што галоўныя заслугі ў гэтым пашырэнні будучай незалежнай Беларусі належаць не бальшавікам, а дзясяткам тысяч беларусаў, якія змагаліся за свае правы ў Заходняй Беларусі. Менавіта заходнебеларусам, якія тады жылі ў складзе Польшчы, савецкая ўлада хацела паказаць: «Паглядзіце, якія мы добрыя, як страемся для Беларусі, вяртаем ёй спрадвечныя беларускія землі, хутка і Смаленск аддамо. Далучайцеся і вы да нас, змагайцеся супраць Польшчы».

У канцы 1926 года па ўсёй Заходняй Беларусі існавалі тысячы гурткоў Беларускай сялянска-работніцкай грамады з больш чым 100 тысячамі сяброў. Гродзенскі павет не быў выключэннем. Гурткі Грамады былі амаль у кожнай вёсцы. Польскія ўлады вельмі баяліся далейшага развіцця гэтай арганізацыі, таму ў пачатку 1927 г. правялі арышы многіх яе лідараў і сяброў. Грамада была разагнана палякамі і з гэтым моўчкі пагадзіліся і савецкія ўлады, бо тысячы беларускіх патрыётаў уцякалі ад польскіх рэпрэсій ў БССР і там былі расстраляныя або загінулі ў сталінскіх лагерах…

1927 год стаў часам найбольш інтэнсіўнага развіцця гурткоў ТБШ у ваколіцах Гродна. Паводле справаздачы П. Сеўрука, напрыканцы гэтага года ў Гродзенскім павеце існавала 54 гурткі арганізацыі з 1167 членамі. Пры гуртках было адкрыта 17 бібліятэк-чытальняў. Вясной-летам 1927 г. жыхары павета падалі ўладам больш чым 1600 дэкларацый на навучанне па-беларуску прыкладна 2200 дзетак, аднак ніводная беларуская школа так і не была польскай адміністрацыяй адчынена.

Аднак і Грамада, і ТБШ пакінулі глыбокі след у памяці нацыі і гісторыі Беларусі. Сёння ёсць магчымасць пабачыць на карце, у якіх вёсках Гродзенскага павета ў 1920-х гг. былі беларускія патрыятычныя арганізацыі. Таксама можна прачытаць прозвішчы і імёны некаторых сяброў гэтых арганізацый. Калі знойдзеце прозвішчы прадзедаў і проста сваякоў — можаце імі ганарыцца, яны змагаліся за тое, каб Беларусь была незалежнай.

hrodna.life

Tweet
Тэгі: Гродна

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Замежжа Мастацтва

Лаўрэатамі конкурсу мастацтваў у Славеніі сталі дзеці з Лунінца

Вучні Лунінецкай дзіцячай школы мастацтваў на Міжнародным фестывалі-конкурсе мастацтваў «Музычныя зоркі Славеніі»...

valiancina_shauchenka
Гісторыя

Расія: імперыя як армія і армія як імперыя

Абмеркаванні Навальнага, «залатога ёршыка» і расійскіх пратэстаў носяць выразна эмацыйную афарбоўку. А ў дадатак наклаліся...

valiancina_shauchenka
Мастацтва

У Магілёўскім абласным мастацкім музеі адкрылася выстава вядомага фотамайстра Георгія Дондзіка

Канцэптуальным рашэннем для фотамастака было жаданне падзяліць экспазіцыю на тэматычныя блокі: «Горад 70–80», «Асобы»,...

valiancina_shauchenka
Культура

Сяргей Харэўскі ў «Кантэксце». Нечаканы Менск і беларуская Вільня

ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» працягвае свой відэапраект — цыкл літаратурных гутарак «Кантэкст». У кожным...

Апошнія навіны

    Замежжа Мастацтва
    Лаўрэатамі конкурсу мастацтваў у Славеніі сталі дзеці з Лунінца
    Гісторыя
    Расія: імперыя як армія і армія як імперыя
    Мастацтва
    У Магілёўскім абласным мастацкім музеі адкрылася выстава вядомага фотамайстра Георгія Дондзіка
    Культура
    Сяргей Харэўскі ў «Кантэксце». Нечаканы Менск і беларуская Вільня
    Грамадства
    У Беларусі выраслі продажы алкаголю
    Маё права
    Беларускія праваабаронцы прызналі палітзняволенымі яшчэ 31 чалавека
    Гісторыя
    Як ствараўся Інбелкульт
    Грамадства
    Барыс Хамайда: Я нарадзіўся, бо маю маці ўратаваў ад смерці беларускі настаўнік
    Маё права
    Праваабаронцы апублікавалі даклад аб катаваннях у Беларусі
    Грамадства
    Як падаць вестку палітвязню, што пра яго не забыліся?
    Гісторыя
    Турма ў традыцыйным светаўспрыманні беларусаў
    Мастацтва
    Раман Заслонаў: ад нас сышоў мастак сусьветнага ўзроўню
    Каранавірус
    Сляды пандэміі. Што рабіць з маскамі, каб не шкодзіць сабе і прыродзе
    Кіно
    Фільм па раману Віктара Марціновіча трапіў у лонг-ліст прэміі «Оскар»
    Гісторыя
    У Брэсцкай крэпасці скончылася рэстаўрацыя Пятага форта

Афіша

  • 06.05 20:00Народны альбом

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Віктар Марціновіч: Бягом глядзець «Дарагіе таварышчы»!
    • Як паводзіць сябе на допыце. 8 парадаў адваката
    • Што паглядзець у Глыбокім? Згушчонка, барока, радзіма Ластоўскага
    • Алена Анісім: Для беларускай мовы наступае чарговы выклік
    • «Заўважыў, што зло ўжо навісла над табой і плюе табе ў твар. Тады немагчыма трымаць вочы заплюшчанымі»

Ахова спадчыны

  • Смуткуем…
  • Сумесныя кансервацыйныя працы
  • Новыя перспектывы супрацы
  • Другое жыццё твора мастацтва
  • Праблема Жыровічскага манастыра вырашана
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM