• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Маё права
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Фотарэпартаж
  • Афіша
  • "Будзьма!" прапаноўвае
29.03.2017 | Cult Fiction

Максім Жбанкоў: Дзэн Волі

“А у вас есть паспорт?” Ён даганяе нас шпаркімі крокамі і, не чакаючы адказу, хапае за рукавы. Сталёвыя вочы, чорная шапачка. Класіка. У мяне ў руках пакет з сурвэткамі і зубной пастай. Зараз звінцяць? Мінск. Звычайны вечар. Цэнтр горада. Заўтра – Дзень Волі.

Ёсць такі панятак – інфармацыйная нагода. Магчымасць выказацца наўздагон (ці напярэдадні) падзеям. “Элегантны” хапун 25-га дазволіў паразважаць адразу ўсім. Пра Еўрасаюз і Расію. Пра Статкевіча і Навальнага. Пра сцягі і шахматы. Пра паэтаў-палітыкаў ды імпартныя вадамёты. Што кажа КДБ, калі нічога не кажа. Як разумець, што затрымалі, і як чытаць, што адпусцілі. Тэму, як той кажа, адпрацавалі. Тэхнічна. Прафесійна. Але я не пра тое.

Я пра іншае. Проста навокал усё больш сядзельцаў. Глядзі і лічы. Паэтка з намётавага лагера 2006-га. Кіношнік з Плошчы 2010-га (проста вяртаўся з дня народзінаў). Кніжнік, з якім пад віскач спрачаліся пра правільныя джынсы (цяпер ужо “баявік”?). Багемны музыка, што перакладаў калісьці для нас ў Палацы прафсаюзаў “Бразілію” Тэры Гільяма. Дзёрзкі блогер. Гандляр вышымайкамі. Балетны артыст, ён жа паспяховы гандляр лядоўнямі. Белсатаўскі аператар, які безліч разоў здымаў мае каментары.

У пятніцу падчас хапуну на Фабрыцыюса, дзе збіралі рэчы затрыманым раней, здолелі сысці. Потым даведаўся: хвілін на дваццаць размінуліся з Бахарэвічам. Яго не ўзялі. Мяне не ўзялі. Бяда. Бо сябры ўжо знайшлі адваката.

Учора зайшоў на каву стары сябра-філолаг. Пра што гамонім? Як яны з калегам-мастаком у суботу на Акадэміі навук пазбеглі хапуну. Зранку тэлефануе яшчэ адна паэтка – вытанчаны лірычны талент, толькі выйшла дэбютная кніжка: “Мы ў суды. Назіральнікамі”.

Рэчаіснасць мяняецца на вачах. Штодзённымі робяцца тры рэчы: вострае пачуцце агіды, адчужанасць ад улады і жорсткі ментальны супраціў. Ніякіх там “Молатаў кактэйль”. Ніякай арматуры. Проста разуменне відавочнага: гэтым даверу няма. З гэтымі размаўляць бессэнсоўна. Углядзіцеся ў твары. Пагартайце фоткі. Згадайце відэа. Паслухайце вербальную пургу. Не трэба ілюзіяў: гэта не лекуецца. Яны апантана ратуюць свае азадкі – нават калі верашчаць пра “прымірэнне”, “дыялогі” ды “круглыя сталы”.

Тое, што маем, – не проста крызіс даверу. Гэта дэвальвацыя капітанаў і камандзіраў. Скажу больш: усіх былых капітанаў і камандзіраў. Асабістыя траблы “зверху” – не алібі. Асабістая мужнасць “знізу” – таксама. Падзеі апошняга часу паказалі татальную вычарпанасць крэатыву з абодвух бакоў. Гісторыя не тое каб збочыла. Яна пайшла па коле: адліга за адлігай, зачыстка за зачысткай, заява за заявай. А ў паўзах – зноў дэжавю. Чаканне заявы. Чаканне адлігі. Чаканне зачысткі.

Пытанне тут якраз у паслухмяным жаданні знешніх сігналаў – усё адно, траўматычных ці ратавальных. Мы самі робім сябе закладнікамі, калі абіраем залежнасць ад кагосьці звонку. Расіі. Еўрасаюза. Усенародна абранага. А потым скардзімся, што той недадаў свабоды. Недагледзеў. Не такі востры. Замала мяккі. Не так засвоіў сродкі. Ці ўвогуле мала нас любіць. Аднак хто сказаў, што нам немагчыма без той любві?

Адказ ад спадзяванняў – моцная пазіцыя. Бо яна робіць істотным не чарговы план глабальнага пацяплення і дэсант ратавальнікаў, а асабісты драйв ды прыватную годнасць. Пачынаеш жыць не заўтрашнім шчасцем, а сённяшняй няўтульнасцю. І ператвараць яе ў творчы рэсурс. Рэміксаваць навакольны абсурд.

Сістэма паліцэйскага ўціску, судовага шапіто, медыйнай фэйк-абслугі і бюракратычнай хлусні ідыятычная і бязглуздая. Але што нам да яе? Ёсць жыццё па-за матрыцай. Дзяржава – не краіна. Пасля 25-га гэта ясна і дзяржаве, і краіне.

Аднак хопіць шукаць свабоду і ў партызанскай рыторыцы ды стадыённых крычалках качкоў у татухах. Тыражаванне свабоды – таксама фэйк. Здолеўшы паблытаць шоў і палітыку, лёгка трапіць у клуб заўзятараў волі – дэкаратыўных змагароў ды фанатаў “воінаў свету” з пратэстным патэнцыялам даўжынёй у канцэрт.

Кажаце “скончылася шоў”? Магчыма. Але толькі для тых, хто здолеў сысці з дурнога цырку, каб пачаць свой прыватны дрыфт. Рух свядомай адзінкі скрозь заклікі ды мабілізацыі – да новага поля магчымасцяў, якія будуеш сабе сам. Без павадыроў ды тлуму аднадумцаў. Без гарантыяў ды ілюзіяў.

Лепшае жыццё – не “наш” дзядзька на вышэйшай пасадзе, а магчымасць быць асобным. Развітацца з залежнасцю. Жыць сваё. Паўсюль. Сярод сваіх і ворагаў. На працы. Пад дручкамі. У вязніцы.

Урэшце, у рашучыя моманты ты заўсёды адзін. Воля – гэта самастойны і асэнсаваны рух. Тое, што мы здольныя зрабіць з нашым жыццём і гэтай краінай. Не раз на год. Штодзень.

 

 

Максім Жбанкоў

Tweet

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Музыка

Беларускі фонд культурнай салідарнасці распачынае анлайн-фэст #АртыстыПерамогі!

Глядзіце кожную суботу а 20-й гадзіне канцэрты годных музыкаў, якія праявілі актыўную грамадзянскую пазіцыю, былі на маршах, завітвалі да вас у двары, пісалі пратэставыя песні і здымалі адпаведныя...

valiancina_shauchenka
Каранавірус

Чаму адны хварэюць на кавід цяжэй за іншых? Прычынай могуць быць антыцелы-пярэваратні

Медыкі знаходзяць усё больш доказаў таму, што разуменне цяжкіх выпадкаў інфекцыі SARS-CoV-2 магчыма праз даследаванне аўтаімунных антыцел, паведамляе Наша Ніва. Ёсць некалькі тэорый, як аўтаімунітэт узнікае пасля...

valiancina_shauchenka
Гісторыя

Што паглядзець у Глыбокім? Згушчонка, барока, радзіма Ластоўскага

Працягваем спазнаваць Беларусь з «Будзьма!». Калі чуеце пра Глыбокае, якія асацыяцыі ўзнікаюць? Салодкія, як Глыбоцкая згушчонка? Але ж не адзіным малаказаводам вядомае Глыбокае. Глыбоччына – родныя...

valiancina_shauchenka
Краіна

У Валожынскім раёне скралі валун плошчай з пакой

Аб гэтым паведамляе SB.by. Валун «Вялікі камень» у в. Бузуны з’яўляўся помнікам прыроды, але мясцовыя жыхары гэтага не ведалі, таму нічога не западозрылі, калі рабочыя...

Апошнія навіны

    Музыка
    Беларускі фонд культурнай салідарнасці распачынае анлайн-фэст #АртыстыПерамогі!
    Каранавірус
    Чаму адны хварэюць на кавід цяжэй за іншых? Прычынай могуць быць антыцелы-пярэваратні
    Гісторыя
    Што паглядзець у Глыбокім? Згушчонка, барока, радзіма Ластоўскага
    Краіна
    У Валожынскім раёне скралі валун плошчай з пакой
    Грамадства
    «Пэрспэктыва нашай перамогі відавочная», — Уладзімер Някляеў
    Праект Кірыла Стаселькі "Можам"
    «Заўважыў, што зло ўжо навісла над табой і плюе табе ў твар. Тады немагчыма трымаць вочы заплюшчанымі»
    Гісторыя
    Хто такія «гыцалі» і дзе была Сліжоўка? Ўспаміны пра пасляваенны Гродна
    Мастацтва
    Містычна трапіў у Парыж і містычна адкрыў магілу Мадыльяні
    Грамадства
    Сем гадоў таму ў Кіеве загінуў Міхась Жызьнеўскі. Гісторыя жыцьця, сьмерці і ўганараваньня беларускага Героя Ўкраіны
    Грамадства
    Да ўладальніка крамы з нацыянальнай сымболікай у Баранавічах прыйшла праверка ДФР
    Грамадства
    Алег Трусаў: Нацыянальная сімволіка для рэжыму – сімвал пратэсту
    Грамадства
    Фонд культурнай салідарнасці дамагаецца выключэння Белтэлерадыёкампаніі з EBU
    Грамадства
    Смяротнае пакаранне: за паўкроку да адмены?
    Музыка
    Няправільны тэкст: як песні Naviband «баняць» на конкурсах і святах
    Адукацыя
    У Польшчы адкрылі дыстанцыйную «Беларускую акадэмію». Пачалі з падрыхтоўкі спэцыялістаў для дзяржорганаў

Афіша

  • 06.05 20:00Народны альбом

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Віктар Марціновіч: Пуцін на беларускай сцежцы
    • Спрэчнае жыццё бацькі беларускай граматыкі
    • Фазэль, бізнес і правы чалавека. Беларускі трыгер еўрапейскай палітыкі
    • «Словы мацней»: Галіна Казіміроўская чытае твор Міхася Чарота
    • Дзве матрыцы і адна Галгофа Аляксея Навальнага

Ахова спадчыны

  • Смуткуем…
  • Сумесныя кансервацыйныя працы
  • Новыя перспектывы супрацы
  • Другое жыццё твора мастацтва
  • Праблема Жыровічскага манастыра вырашана
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM