У Іны Снарскай не самы звычайны для беларускага пісьменніка лёс: нарадзіўшыся ў Полацку і атрымаўшы дыплом інжынера-будаўніка, спадарыня Іна пераехала ва Украіну, дзе працуе на тэлебачанні і пры гэтым працягвае пісаць вершы па-беларуску і выдавацца на Радзіме.
Алесь Пашкевіч, пісьменнік: “Іна Снарская працягвае традыцыі Янішчыц, Геніюш. Мы вельмі радыя, што ў беларускай культуры ёсць Іна, кожны радок якой напоўнены нацыянальным пульсам, беларускай ідэнтычнасцю”.
Гэтым разам спадарыня Іна завітала ў Мінск з нагоды выхаду дыска з уласнымі вершамі.
— Ідэя з’явілася паўтара года таму, калі мы разам з Таццянай Грыневіч вярталіся з Зэльвы, размаўлялі пра паэзію і пра тое, што прыехаць у Беларусь нават раз на год не вельмі проста, — кажа спадарыня Іна. — Тады Таццяна і прапанавала зрабіць дыск у серыі “Галасы паэтаў”. Так з’явіўся дыск “Ад сэрца да сэрца — дарога…”
Іна Снарская — паэтка-традыцыяналістка, падчас навучання ў Наваполацку яна трапіла на легендарныя “Крыніцы”, дзе пад уплывам Уладзіміра Арлова і іншых знакавых для Беларусі аўтараў пачала пісаць вершы па-беларуску.
Аўтары прадмоваў да яе кніг — Рыгор Барадулін і Міхась Скобла. Да таго ж Барадулін прысвяціў спадарыні Іне верш і ў свой час даў рэкамендацыю ў Саюз пісьменнікаў.
Наталка Бабіна, пісьменніца: “Са спадарыняй Інай мы пазнаёміліся нядаўна, калі стваралі Таварыства ўкраінскай літаратуры пры СБП і пачалі выпускаць альманах “Справа”. Для мяне вялікі гонар, што ў нашым таварыстве ёсць такія людзі, як Іна, якія аб’ядноўваюць беларускую і ўкраінскую культуру”.
Цяпер спадарыня Снарская, якая стала жыве ў Палтаве, займаецца здымкамі дакументальных фільмаў, працуе на тэлебачанні. У Мінску яна прэзентавала фрагмент новага фільма, прысвечанага Лесі Украінцы, дзе паэтычна пераасэнсоўвае вобраз адной з найважнейшых для Украіны гістарычных постацяў.
Вершы па-ўкраінску спадарыня Іна таксама піша, яе кнігі-білінгвы даюць добрую нагоду ўбачыць, што ўкраінская і беларуская культуры надзвычай блізкія. “Я жыву марамі пра беларуска-ўкраінскае памежжа”, — прызнаецца паэтка.
Да таго ж Іна Снарская бярэ актыўны ўдзел у жыцці Згуртавання беларусаў свету “Бацькаўшчына”.
— Для мяне гэта родныя людзі, адной са мной крыві, — кажа яна і згадвае Першы з’езд беларусаў свету. – Гэта быў неверагодны ўздым, калі мы ўсе разам, беларусы розных краінаў, сустрэліся на Радзіме. На з’ездзе выступаў Васіль Быкаў, а пасля мы спявалі на прыступках Опернага тэатра.
Алена Макоўская, кіраўнік Згуртавання беларусаў свету “Бацькаўшчына”: “Сапраўды, з Інай мы першы раз пабачыліся на славутым першым з’ездзе. Гэта было неверагоднае адчуванне, вялікае свята, калі людзі з розных краін сустрэліся на сваёй зямлі. Мяне вельмі цешыць, што Іна ўвесь гэты час з намі. Для мяне Іна — увасабленне жаночай прыгажосці і прыгажосці беларускага слова, адна з тых, хто стварае Беларусь там, дзе нас няшмат”.
У хуткім часе ў часопісе “Дзеяслоў” мусіць з’явіцца апавяданне спадарыні Іны “Рукі дзеда”. Аўтабіяграфічны тэкст распавядае пра арышт дзеда паэткі, які трапіў пад рэпрэсіі 30-х гадоў. Увогуле, тэма мінулага, тэма ўспамінаў вельмі важная для паэткі. Яна прыгадвае, як Анатоль Сыс калісьці параіў ёй не пісаць вершы пра каханне, бо “гэта несур’ёзна”, а праз дзесяць гадоў прызнаў, што не меў рацыі. Яна прыгадвае сустрэчы з класікамі літаратуры і проста з сябрамі.
— Для мяне кожны прыезд у Беларусь — як малітва, вельмі сакральнае адчуванне. Мне вельмі не хапае вашых вачэй, сустрэч з вамі, — кажа паэтка.
Людміла Рублеўская, пісьменніца: “Так склалася, што мы з Інай з аднаго пакалення і ішлі паралельнымі шляхамі. Яе дыплом называўся “Тралейбусны парк на 300 машын”, мой — “Школа на 50 вучняў”. Сёння мы жывем у розных дзяржавах, але літаратура ўсё адно не мае межаў. Цікава, для беларуса з’ехаць за мяжу і там уладкавацца — нічога складанага, а вось застацца там беларусам атрымліваецца не ў кожнага”.
У спадарыні Іны шмат творчых планаў – яны тычацца і першага ўкраінскамоўнага зборніка вершаў, і далейшай працы на тэлебачанні, а таксама новага беларускамоўнага зборніка, які яна пастараецца прывезці ў Беларусь ужо вясной.
Барыс Пятровіч, пісьменнік, старшыня Саюза беларускіх пісьменнікаў: “Я лічу Іну Снарскую паўнамоцным амбасадарам беларускай літаратуры ва Украіне. Дзякуючы яе кнігам-білінгвам мы не толькі адчуваем еднасць дзвюх культур, але і вяртаемся бліжэй да ВКЛ”.
Мікалай Левертаў
Фота: Зарына Кандрацьева
