• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Маё права
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Фотарэпартаж
  • Афіша
  • "Будзьма!" прапаноўвае
27.12.2010 | У краіне Асоба

Новыя беларускія шахматы

11

Новым брэндам Беларусі могуць зрабіцца шахматы. Пра ідэю стварэння сувеніру, кірунках яго развіцця і асноўных адрозненнях журналісту budzma.org расказаў стваральнік і суаўтар ідэі Мікалай Тамашэвіч.

tamashevich

— Адкуль узнікла ідэя старажытных беларускіх шахмат?

— Калі я працаваў у газеце «Звязда», я ладзіў віктарыну, якая называлася «Звяздарыначка». І для гэтай віктарыны я хацеў знайсці інфармацыю па беларускіх старажытных шахматах — старадаўнія фігуркі, іх назовы, каб людзі паспрабавалі здагадацца, што гэта. І раптам у інтэрнэце натрапіў на цікавы малюнак: дошка 9х9, у цэнтры бел-чырвона-белы сцяг і фігуркі. Як высветлілася, гэты артыкул змясціў прафесар Гродзенскага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта Алесь Астроўскі. Я звязаўся з ім, каб падрабязней пра іх даведацца, — сапраўды цікава, у якія шахматы гулялі нашы продкі. Але ён сказаў, што гэта прыдумаў ён у 2000-м годзе. То бок ніякай гістарычнай платформы, акрамя назоваў фігурак, гэтыя шахматы не маюць. У яго шахматах былі толькі асноўныя намёткі — недапрацаваныя правілы, але ўжо адрозніваліся назвы фігурак і была ўведзеная новая фігура — княжыч. Мы з ім сустрэліся і вырашылі працаваць разам над гэтымі шахматамі, аўтарства 50 на 50, як бы мовіць. Асноўная ідэя належыць спадару Алесю, астатняе рабіў я.

2

— Усё ж такі гэта старажытныя шахматы?

— Не, гэта новая напрацоўка, але гэтыя шахматы зробленыя па беларускіх рэаліях, бо ў нас княжацкія роды змагаліся за ўладу, і нам дастаткова захапіць трон, як гэта і было неаднаразова ў гісторыі. Скажам, такім чынам сын Альгерда Ягайла адабраў трон у Кейстута. У адрозненне ад класічных шахматаў, гаворка не ідзе пра забойства. І я ўсялякім чынам спрабаваў гэта падкрэсліць. Амаль ніхто не ставіць мат, калі мы гуляем.

— Што робіцца для папулярызацыі гэтых шахматаў?

— Я адразу, як пабачыў шахматы, падумаў, як бы гэта «распіярыць». Спачатку я распрацаваў фізічную мадэль. Мы зрабілі адну дошку-піраміду, папраўдзе кажучы, пірамідай яе можна назваць сімвалічна — розніца па вышыні клетак прыкладна 2 міліметры. А пасля прыйшла ідэя, што трэба зрабіць кампутарную мадэль. Трэба зрабіць так, каб людзі змаглі спампаваць гэтыя шахматы, маглі гуляць у сеціве, паміж сабой. І мы зрабілі такую кампутарную гульню. Кампутарнага інтэлекту пакуль няма, але распрацоўка ўжо вядзецца, хутка будзе. Можа быць, хто-небудзь нам дапаможа выпускаць гэтыя шахматы і дошкі, ладзіць турніры. У Алеся нават ёсць ідэі, як зладзіць турніры, проста пакуль мы не можам дазволіць сабе гэта за свае сродкі.
Калі яшчэ штосьці казаць пра «піяр», то мы займаемся ім самастойна: я ўчора ў Вікіпедыю напісаў артыкул. Пераклалі праграму на ангельскую мову, варта было б яшчэ літоўскую, польскую і нямецкую. Трэба зладзіць прэзентацыю на Беларусі.

— Як звычайныя шахматысты ставяцца да вашых шахматаў?

— Вядома, па-рознаму. Ёсць два кірункі — кансерватары, якіх большасць, якія пытаюць, навошта нам гэта патрэбна. Але ёсць і наватары. Існуе такая Федэрацыя гексаганальных шахмат, гэта новыя нестандартныя шахматы, іх у свеце даволі шмат.
Федэрацыя пакуль што не ведае пра нашыя шахматы. Але беларускі шахматыст Аляксандр Паўловіч, майстар Міжнароднай федэрацыі гексаганальных шахмат, піша энцыклапедыю і кнігу «60 шахматных гульняў». Я да яго прыйшоў, мы пагутарылі, і яму вельмі спадабалася канцэпцыя нашых шахмат. Паабяцаў, што напіша ў сваіх кнігах пра нашае вынаходніцтва. Але ён прапанаваў назваць іх не беларускімі шахматамі, бо такая назва ўжо ёсць. Мы параіліся з Алесем Астроўскім і прыйшлі да высновы, што назву мяняць не будзем. Бо гэта вынаходніцтва Беларусі і гэта можа зрабіцца брэндам краіны.

kulbicky

— Раскажыце пра кампутарную мадэль.

— Праграмму мы пачалі распрацоўваць з дызайнерам Аляксеем Кульбіцкім дзесьці ў канцы чэрвеня і ў лістападзе нарэшце яе скончылі. Візуальна яна мае гістарычна-мадэрновы стыль. Музыку я прыдумаў сам, нешта сярэднявечнае, каб падыходзіла па тэматыцы, а запісалі з Арцёмам Багаслоўскім. Спачатку гэта была проста электронная дошка, 2D — яна лепшая для разумення і набліжэння да класічнай шахматнай мініяцюры, а 3D будзе пазней.

На дыску будзе магчымасць мяняць вопратку. Ужо вырашылі зрабіць тры стылі: класічны, шляхецкі — адлюстраваная беларуская традыцыя, а трэці — варыянт «Будзьма»; будзе выкарыстанаЯ стылізаваная беларуская сімволіка, мы так гэтую вопратку і назавем.

Спампаваць гульню

Tweet

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

«Мяне судзяць за танец». Рок-музыкант, якога судзяць за тое, што зьняў штаны, абвясьціў сухую галадоўку

Справу прадстаўніка горадзенскага андэграўнду Ігара Банцэра пачалі разглядаць у судзе Ленінскага раёну Горадні 3 сакавіка....

valiancina_shauchenka
Тэатр

Паліграф Сабачын: Васхіціцельны спектакль

Ад рэдакцыі. Раніцай да нас прыйшоў чалавек у аранжавай робе, з характэрным сіняватым колерам твару і, блішчучы залатым...

valiancina_shauchenka
Замежжа

Аўстралійская авіякампанія Qantas запусціла рэйсы ў невядомым кірунку. Даведацца пункт прызначэння можна толькі пры пасадцы

«Загадкавыя рэйсы» павінны стымуляваць унутраны турызм — у Аўстраліі забароненыя выезды за мяжу. Аўстралійская...

valiancina_shauchenka
Гісторыя

Як масоны змагаліся за Беларусь

Гісторыя тайных таварыстваў і сакрэтных арганізацыяў налічвае шмат стагоддзяў. Адным з найбольш знаных падобных...

Апошнія навіны

    Грамадства
    «Мяне судзяць за танец». Рок-музыкант, якога судзяць за тое, што зьняў штаны, абвясьціў сухую галадоўку
    Тэатр
    Паліграф Сабачын: Васхіціцельны спектакль
    Замежжа
    Аўстралійская авіякампанія Qantas запусціла рэйсы ў невядомым кірунку. Даведацца пункт прызначэння можна толькі пры пасадцы
    Гісторыя
    Як масоны змагаліся за Беларусь
    Гісторыя
    Казімір Лышчынскі: філосаф, якога пакаралі за «неіснаванне бога»
    Грамадства
    «Усё што цяпер адбываецца у беларускім грамадстве ўяўляецца мне як фаза парадаксальнага сну соцыума»: Зміцер Вайноўскі пра фатаграфію, пратэсты і тое, што будзе далей
    Грамадства
    У Viber з'явілася функцыя, якая павінна абараніць беларусаў ад званкоў махляроў
    Адукацыя
    Тартускі ўнівэрсытэт абвясьціў конкурс на стыпэндыі для беларускіх студэнтаў
    Грамадства
    Беларусы свету пратэстуюць супраць выкарыстання Беларускага таварыства чырвонага крыжа ў палітычных мэтах
    Грамадства Гісторыя
    «Ня наш гарадавы» — першае «міністэрства ўнутраных спраў» зьявілася ў беларусаў у ХVIII стагодзьдзі
    Гісторыя
    Фотафакт. У Беларусі будавалі дубовыя дарогі
    Грамадства Літаратура
    Затрымалі пісьменьніка Міхася Зізюка
    Тэатр
    «Асцярожна, тут могуць быць бчбэшнікі». Як у Купалаўскім прайшоў першы спектакль пасля прэзідэнцкіх выбараў
    Грамадства
    «За паўтара месяца мая душэўная стараннасць сышла ў мінус». Пісьменніца з Мінску прадала кватэру і купіла сінагогу
    Мастацтва
    «Складаю навіны ў крыжыкі». Мастачка сабрала пратэсты ў «Гісторыю беларускай выжыванкі»

Афіша

  • 04.03 20:00Кірыл Кедук і Міхаіл Радунскі: анлайн-канцэрт класічнай музыкі
  • 06.03 11:00Майстэрня Форум-тэатра
  • 08.03 20:00Зміцер Вайцюшкевіч запрашае сустрэць вясну разам!
  • 06.05 20:00Народны альбом

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Найстаражытнейшы горад Панямоння. Вандруем у Слонім!
    • «Топи» vs «Сфагнум»: вельмі падобна, але...
    • «Амаральнасць ва ўсёй красе!» У Гомелі абласны суд прызнаў законным звальненне знакамітага гісторыка БелДУТ
    • У Беларусі рыхтуецца да запуску праект «Мова прафесіі», які дапаможа камунікаваць па-беларуску
    • Як ня падаць духам у чаканьні пераменаў? Парады дысыдэнта Міхася Кукабакі, які правёў у лягерах 17 гадоў

Ахова спадчыны

  • Смуткуем…
  • Сумесныя кансервацыйныя працы
  • Новыя перспектывы супрацы
  • Другое жыццё твора мастацтва
  • Праблема Жыровічскага манастыра вырашана
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM