• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Маё права
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Фотарэпартаж
  • Афіша
  • "Будзьма!" прапаноўвае
29.01.2019 | Гісторыя Крылы БНР

Правілы жыцьця Антона Луцкевіча

Антон Луцкевіч

29 студзеня спаўняецца 135 гадоў з дня нараджэньня Антона Луцкевіча, беларускага палітычнага дзеяча, публіцыста і навукоўцы. Антон Луцкевіч быў ініцыятарам абвяшчэньня незалежнасьці БНР, аўтарам Трэцяй устаўной граматы і прэм’ер-міністрам БНР.

 

​Свабода сабрала некаторыя выказваньні Антона Луцкевіча, якія адлюстроўваюць яго бачаньне сьвету і канцэпцыю дзяржаўнага будаўніцтва Беларусі.

Іван Луцкевіч, Антон Луцкевіч, Аляксандар Уласаў
Іван Луцкевіч, Антон Луцкевіч, Аляксандар Уласаў

Нацыянальную сьвядомасьць нельга аддзяліць ад сьвядомасьці правоў чалавека і грамадзяніна: яны гэтак цесна зьвязаны ў адно, што, калі будзіцца адна, яна неадступна будзіць і другую, — а ў той жа час, дзе няма сьвядомасьці нацыянальнай, там няма месца і для чалавечай гордасьці. Гэта асабліва яскрава выявілася ў беларусаў.

Дом Луцкевічаў у Менску. Яніна Каханоўская і Эмілія Луцкевіч-Шабуня
Дом Луцкевічаў у Менску. Яніна Каханоўская і Эмілія Луцкевіч-Шабуня

Мала выразаць кусок зямлі, на якой жывуць беларусы, на якой пануе беларуская мова і аб’явіць яе незалежнай дзяржавай: трэба, каб дзяржава гэтая мела забясьпечаны асновы эканамічнага разьвіцьця, эканамічнай незалежнасьці. Хай гарачыя галовы думаюць, што адно гутаркай у роднай мове, адно верай у нацыянальны ідэал яны збудуюць будучае шчасьце свайго народа. Але палітыкі — цьвярозыя палітыкі з халодным разважлівым розумам — павінны пад будучую нацыянальную будоўлю падвясьці крэпкія фундамэнты: забясьпячэньне эканамічнага расьцьвету. На гэтым грунце і стаіць беларуская дэмакратыя, якая гаворыць аб будове новай дзяржавы ў межах колішняга ВКЛ.

Антон Луцкевіч і публіцыст Уладзімер Самойла. 1930-я гг.
Антон Луцкевіч і публіцыст Уладзімер Самойла. 1930-я гг.

Не шкада сіл нашых, калі мы аддаем іх на тое, што ўзбагачае нашую душу, павялічвае моц народу. Калі ж яны ідуць толькі на разьвіцьцё ў нас благога — нянавісьці, злосьці, завісьці, калі аддаюцца на змаганьне з другімі нацыямі, станамі ці клясамі не дзеля вызваленьня, а толькі каб пакрыўдзіць слабейшага, — тады шкада вытрачаных жыцьцёвых сіл, шкада, што яны назад не вернуцца і не ўзбагацяць нашай культурнай скарбніцы.

«Жыві і сам дай жыць другім» — гэтай думкай павінны кіравацца мы, беларусы, дабіваючыся правоў для сябе.

Віленскія могілкі
Віленскія могілкі

Толькі высокая культура, толькі эканамічная моц даюць кожнаму народу тую сілу, што можа тварыць новае жыцьцё. Работа павінна ісьці да пашырэньня нацыянальнай асьветы і разьвіцьця нацыянальнай і грамадзянскай сьвядомасьці, а поруч з гэтым разьвіваць эканамічную сілу народу.

«Злучаныя штаты» ад Балтыйскага мора да Чорнага — гэта найшырэйшы, найдалейшы палітычны ідэал, на каторым зыходзяцца беларусы ўсіх партый, усіх палітычных кірункаў. На ўсход ці на захад? Наша арыентацыя — на тым баку, за кім мір умацуе панаваньне на Курляндзкім узьбярэжжы Балтыйскага мора, каму Эўропа аддасьць ключы ад вольнага мора і нашых портаў.

Варункі, пры якіх беларусы нацыянальна прабудзіліся, назначылі наперад дарогу па каторай павінна пайсьці далейшае нацыянальнае адраджэньне беларускага народу. Дарога гэта — спакойная творчая праца над стварэньнем сваёй нацыянальнай культуры на чыста дэмакратычным фундамэнце, — значыць без найменшых знакаў нацыянальнага шавінізму і нянавісьці да чужых нацый.

Мэмарыяльная дошка ў гонар баратоў Луцкевічаў у Менску
Мэмарыяльная дошка ў гонар баратоў Луцкевічаў у Менску

Сотні гадоў жывем мы тутака разам — на аднэй зямлі — беларусы і літвіны, палякі і габрэі. Нельга думаць, каб нам калі-небудзь давялося разысьціся ў розныя бакі і расьсяліцца. Край гэты стаў родным для ўсіх. З гэтай зямлёй зьвязана наша мінуўшучына і будучыня. І лепшую долю мы павінны здабыць разам.

Tweet

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Літаратура

У «Кантэксце» — Віктар Слінка. Новы выпуск праграмы!

ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» працягвае свой відэапраект — цыкл літаратурных гутарак «Кантэкст». У кожным...

valiancina_shauchenka
Замежжа

Беларус апублікаваў інфармацыю аб усіх вядомых пахаваннях суайчыннікаў у Чэхіі і Славакіі

Беларус Сяргей Кныревіч, які жыве ў Чэхіі, напісаў кнігу «Магілы беларусаў у Чэхіі І Славакіі». У ёй ён сабраў...

valiancina_shauchenka
"Культурызм" з Віктарам Марціновічам

«Топи» vs «Сфагнум»: вельмі падобна, але...

Віктар Марціновіч разглядае на budzma.by серыял «Твань» («Топи») Уладзіміра Мірзоева Цікава назіраць, як імкліва...

valiancina_shauchenka
Замежжа

«У музеях ёсць трафеі з «Пагоняй». Шукаем сляды беларускай гісторыі ў Швецыі

У Швецыі і Беларусі дастаткова вялікая сумесная гісторыя, дзе было месца гандлі і супрацоўніцтву. Як на працягу...

Апошнія навіны

    Літаратура
    У «Кантэксце» — Віктар Слінка. Новы выпуск праграмы!
    Замежжа
    Беларус апублікаваў інфармацыю аб усіх вядомых пахаваннях суайчыннікаў у Чэхіі і Славакіі
    "Культурызм" з Віктарам Марціновічам
    «Топи» vs «Сфагнум»: вельмі падобна, але...
    Замежжа
    «У музеях ёсць трафеі з «Пагоняй». Шукаем сляды беларускай гісторыі ў Швецыі
    Тэатр
    У гродзенскім драмтэатры не працягнулі кантракт з актрысай, якая ўдзельнічала ў запісе ў падтрымку звольненых калегаў
    Грамадства
    «Першая скрыпка пратэстаў». Сьпявачка зьехала ад перасьледу ў Стамбул і працягвае там беларускую справу
    Грамадства Каранавірус
    У Віцебску звальняюць лекара-рэаніматолага, які першым у Беларусі сумленна казаў пра ковід
    Грамадства
    Супраць мужа выдаўца незалежнага сайта «Бінокль» Дар'і Гарашчанка пачатая крымінальная справа
    Літаратура
    Таня Скарынкіна і Ева Вежнавец. Жанчыны не здаюцца і выдаюць кнігі
    Грамадства
    «Злівы»: Бел-чырвона-белы сцяг не прызнаюць экстрэмісцкім, але за яго выкарыстанне на акцыях будуць заводзіць крымінальныя справы
    Літаратура «Словы мацней»
    «Словы мацней»: Раман Абрамчук чытае Максіма Гарэцкага
    Літаратура
    Вольга Бабкова: «Жывём, хоць і дыхаць цяжка»
    Грамадства
    «Мы глядзім не на пратэст, а на фармаваньне нацыі» — фатограф Зьміцер Брушко аб’яднаў свае здымкі з 2020-га з фатаздымкамі бацькі з 1990-х
    Краіна
    «Нас правяралі сем інстанцый». Мясцовыя ўлады хочуць знесці старадаўнія пабудовы пад Гальшанамі, уладальнік марыць пра скансэн
    Грамадства
    Закрылася берасцейская крама нацыянальных сувеніраў «Князь Вітаўт»

Афіша

  • 03.03 18:30Сацыяльная гульня “Іншы погляд”.
  • 03.03 19:00Мова Нанова: беларускі бестыярый
  • 06.03 11:00Майстэрня Форум-тэатра
  • 08.03 20:00Зміцер Вайцюшкевіч запрашае сустрэць вясну разам!
  • 06.05 20:00Народны альбом

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Касцюшку – да 7 гадоў турмы. Як бы маглі асудзіць вядомых беларусаў сёння. У карцінках
    • Беларусы запусцілі петыцыю з патрабаваннем праверыць, ці не падпадае ролік дзяржаўнага тэлеканала СТВ пад 130-ы артыкул КК аб рэабілітацыі нацызму
    • Шляхам Максіма Гарэцкага
    • Віктар Марціновіч: Забароненыя абаронцы
    • Палацы Брэсцкай вобласці

Ахова спадчыны

  • Смуткуем…
  • Сумесныя кансервацыйныя працы
  • Новыя перспектывы супрацы
  • Другое жыццё твора мастацтва
  • Праблема Жыровічскага манастыра вырашана
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM