Бадай, кожны амбітны беларус хоча атрымаць адукацыю за мяжой. А амаль поўным гарантам якаснай адукацыі ёсць цэлы шэраг еўрапейскіх ВНУ. Існуе толькі адна перашкода – фінансавае пытанне. Менавіта таму шэраг універсітэтаў і нават краін прапануюць спецыяльныя праграмы і стыпендыі для перспектыўных прадстаўнікоў некаторых дзяржаў. Мы разгледзім магчымасці менавіта для беларусаў.
Літва
ЕГУ
Што б хто ні казаў, але ў Літве абсалютна еўрапейская вышэйшая адукацыя, якая актыўна развіваецца і ўдзельнічае ў жыцці міжнароднай акадэмічнай прасторы.
Самае галоўнае, што можа вам даць Літва з вышэйшай адукацыі – ЕГУ. Так, гэта дэ-факта наш, беларускі, універсітэт, які ў свой час цяперашнія ўлады выгналі з краіны. Але з тых часоў збегла шмат вады. Гэта не азначае, што ён здрадзіў сваёй місіі і адвярнуўся ад Беларусі. Змены адбыліся ў лепшы бок. Цяпер ЕГУ мае афіцыйны статус як прыватная літоўская ВНУ: гэта абсалютна еўрапейская навучальная ўстанова з шэрагам міжнародных кантактаў і сваімі навуковымі дасягненнямі, тэма якіх – збольшага Беларусь. Таму першапачатковая місія ўніверсітэта захавалася, як і поўная адкрытасць яго дзвярэй для беларусаў.
Для беларусаў тут зроблена ўсё: асобная стаўка аплаты навучання з магчымасцю ўвогуле вучыцца бясплатна (ніякіх адпрацовак пасля няма!), магчымасць карыстацца як рускай, так і беларускай мовамі, вялікі шэраг выкладчыкаў-беларусаў і шмат чаго іншага.
Усе падрабязнасці наконт паступлення можна знайсці на сайце ЕГУ (проста ўвядзіце ў пошукавіку і адразу знойдзеце).
Але тут толькі адно “але”: галоўнае, каб ЕГУ працягнуў сваё існаванне, інакш гэтая магчымасць перастане існаваць.
Стыпендыі
Асноўны і пастаянны конкурс стыпендый для беларусаў і беларускіх літоўцаў – штогадовыя стыпендыі для навучання на дзённай форме ў літоўскай магістратуры. Трапіць можна амаль у любы дзяржаўны ўніверсітэт, у тым ліку і Віленскі. Але адзін мінус: квота даволі невялікая (у гэтым годзе ўсяго 10 месцаў).
Таксама існуе стыпендыя на курсы літоўскай мовы і культуры. Такіх тры: для замежных літоўцаў, кароткачасовыя (1-2 семестры) і поўны цыкл цягам навучання ў магістратуры.
Усю інфармацыю і кантакты можна атрымаць на сайце http://www.stipendijos.lt
Польшча
Самая першая магчымасць атрымаць бясплатную адукацыю ў Польшчы – мець карту паляка. Яе ўладальнікі могуць паступаць на агульных умовах з грамадзянамі Польшчы.
Для астатніх існуе 5 універсітэтаў, якія даюць магчымасць паступіць і вучыцца бясплатна. Але самае галоўнае патрабаванне – выдатнае веданне польскай мовы, бо менавіта на ёй будзе весціся навучанне.
Вось спіс гэтых ВНУ:
- Сілезскі ўніверсітэт (Катовіцэ)
- Палітэхнічны ўніверсітэт (Варшава)
- Палітэхнічны ўніверсітэт (Лодзь)
- Эканамічны ўніверсітэт (Катовіцэ, Вроцлаў)
Каб даведацца крытэрыі, умовы і ўсе падрабязнасці ўдзелу ў конкурсе, трэба сачыць за навінамі той ВНУ, якую вы сабе абралі. І самае галоўнае – удзел у такім наборы платны. Кошт залежыць ад прэстыжу ўніверсітэта і вар’юецца ў межах 18-200 еўра.
Францыя
З Францыяй больш цікавая магчымасць, бо вы можаце атрымаць 1 ступень магістра Універсітэта Бардо не выязджаючы з Беларусі. Зацікавіла? Тады вам дарога ў Франка-беларускі цэнтр еўрапейскіх даследаванняў. Паступіўшы на 3-гадовую праграму і паспяхова здаўшы экзамены, вы можаце атрымаць сертыфікат Універсітэта Бардо, а калі паступіце на 5-гадовую і на момант заканчэння будзеце мець скончаную вышэйшую адукацыю, то зможаце прэтэндаваць на дыплом магістра еўрапейскага права 1 ступені Універсітэта Бардо, а найлепшыя вучні змогуць атрымаць стыпендыю на працяг навучання ў самой Францыі. Можа, тэрмін навучання і задоўгі, але на праграму можна паступаць з 11 класа, каб потым сумяшчаць універсітэт і навучанне ў цэнтры. Тым больш такім чынам вы эканоміце як грашова (вучыцеся ў Беларусі, а кошт навучання не перавышае 150 еўра за год), так і па часе, бо нават калі атрымаеце свой дыплом праз 4 гады, вам застанецца ўсяго год да магістра першай ступені. Галоўная ўмова навучання – веданне французскай мовы.
Усю інфармацыю шукайце на адмысловай старонцы сайта французскай амбасады ў Беларусі https://by.ambafrance.org/Franko-belorusskij-centr
Чэхія
У Чэхіі таксама ёсць магчымасць вучыцца бясплатна: там замежнікі і чэхі маюць амаль роўныя магчымасці ў атрыманні адукацыі. Тут галоўная ўмова – экзамен па чэшскай мове, які можна здаць і ў Беларусі. Астатняе залежыць ад вашых здольнасцяў і ўніверсітэта, куды вы хочаце паступіць. У Чэхіі кожная ВНУ сама вызначае, што абітурыентам здаваць і якія крытэры паступлення, таму калі вам цікавае навучанне ў Чэхіі – вучыце мову і глядзіце патрабаванні цікавых вам мясцовых універсітэтаў!
Германія
У Германіі таксама ёсць магчымасці вучыцца бясплатна, аплачваючы толькі медыцынскую страхоўку (каля 40-65 еўра ў месяц) і семестравыя зборы (каля 30-200 еўра за семестр, у залежнасці ад ВНУ). Мовы навучання – нямецкая і англійская, якія нават можна чаргаваць падчас навучання. Але ўсё, як і ў Чэхіі, залежыць ад канкрэтнай ВНУ і праграмы. Асноўны крытэр адбору – збольшага сярэдні бар атэстата, але калі вы прэтэндуеце на творчую спецыяльнасць, то талент давядзецца пацвярджаць.
Больш падрабязную інфармацыю можна пашукаць на сайтах hochschulkompass.de і daad.de (у іх ёсць англамоўныя версіі).
Гэта далёка не ўсе магчымасці для беларусаў, якія можна адшукаць. Пастаянна з’яўляюцца новыя прапановы ад еўрапейскіх ВНУ: стажыроўкі, праграмы, стыпендыі і шмат чаго іншага.
У пошуку актуальнай і цікавай інфармацыі пра навучанне могуць дапамагчы сайты adukacyja.info і by.odb-office.eu.
Грошы – не перашкода для атрымання добрай адукацыі, таму калі ў вас ёсць мара, шукайце і абавязкова знойдзеце!
Багдан Сакалоў
