• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Маё права
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Фотарэпартаж
  • Афіша
  • "Будзьма!" прапаноўвае
26.03.2019 | Навіны "Будзьма!" Разам да справы!

“Шлях Баторыя-Напалеона і тры бабровыя імперыі”. Як вучні Пастаўскай гімназіі стварылі турыстычны маршрут

За дзесяць кіламетраў ад Паставаў месціцца ўрочышча Крыжоўкі, па якім нядаўна сіламі вучняў Пастаўскай гімназіі быў пракладзены аднайменны турыстычна-экскурсійны маршрут.

Кампанія “Будзьма беларусамі!” паразмаўляла з Ігарам Пракаповічам, кіраўніком гуртка Terra Incognita пры Пастаўскай гімназіі пра асаблівасці маршрута, цяжкасці падчас яго стварэння і перспектывы турызму на Пастаўшчыне.

“У дзяцінстве я шмат вандраваў па родных мясцінах з бацькам, братам і сябрамі, — расказвае спадар Ігар. — У часы студэнцтва працаваў у экспедыцыях, якія ладзіліся лабараторыяй азёразнаўства БДУ і інстытутам геахіміі і геафізікі Акадэміі навук. А калі вярнуўся на радзіму і далучыўся да настаўніцкай дзейнасці, пачаў хадзіць з вучнямі ў вандроўкі, збіраць краязнаўчыя матэрыялы. Гэта захапіла, бо кожнае падарожжа прыносіла нейкія новыя знаходкі, звесткі, уражанні. Пачала раскрываць свае таямніцы наша мясцовая беларуская Атлантыда”.

Сам спадар Пракаповіч — сябра Вучонага савета Беларускага геаграфічнага таварыства, рэспубліканскай рады Беларускага фонду культуры, сябра Саюза пісьменнікаў, аўтар каля 50 краязнаўчых, празаічных і паэтычных кніг, уганараваны шматлікімі прэміямі і нават лаўрэат звання “Чалавек года Віцебшчыны — 2009”.

Апроч таго, працуючы настаўнікам, спадар Ігар змог згуртаваць вакол сябе некалькі пакаленняў неабыякавых вучняў.

“З 1986 па 2006 год, пакуль працаваў настаўнікам у СШ №1, кіраваў навуковым краязнаўчым таварыствам “Ювента”, з удзельнікамі якога здзейсніў звыш сотні вандровак па родным краі, — кажа спадар Пракаповіч. — Пасля адкрыцця ў Паставах гімназіі мяне запрасілі туды працаваць, там я стварыў краязнаўчы гурток Terra Incognita. Асноўныя напрамкі нашай дзейнасці — правядзенне экспедыцый, збор і апрацоўка краязнаўчых матэрыялаў, падрыхтоўка навукова-даследчых работ. Удзельнікі гуртка любяць вандраваць, займацца пошукамі, асабліва калі нейкі аб’ект або з’ява нікім яшчэ не вывучаліся. З вучнямі, якія распрацоўваюць пэўныя краязнаўчыя тэмы, даводзіцца шмат працаваць індывідуальна”.

Комплекс “Крыжоўкі” вучні даследавалі цягам шасці гадоў — формы рэльефу мясцовасці, гідралагічныя і біялагічныя асаблівасці азёр. Уся праца, якая ўключала ў сябе чатыры экспедыцыі, патрабавала апрацоўкі, абагульнення і фармулёўкі пэўных высноў.

“Стала зразумела, што размешчаны у Крыжоўках прыродны комплекс патрабуе аховы і арганізацыі рацыянальнага прыродакарыстання, асабліва для адпачынку і турызму, — кажа спадар Ігар. — У 2018 годзе мы правялі сем экспедыцый па тэрыторыі гэтага комплексу, прычым дзве з іх — разам з супрацоўнікамі Нацыянальнага парка “Нарачанскі”, якія аказалі навуковую і метадычную дапамогу пры распрацоўцы праекта. У жніўні таго ж года турыстычна-экскурсійны маршрут па комплексе “Крыжоўкі” быў уладкаваны: пракладзеныя дзве сцежкі (вялікае і малое кола), прымацаваныя інфармацыйныя табліцы, павешаныя ўказальнікі, падрыхтаваныя даведнік і буклет, распрацаваная схема і інфармацыйны банер”.
Падчас стварэння маршрута даследчыкі сутыкнуліся з шэрагам праблем.

“Па-першае, былі праблемы з распрацоўкай асноўнай ніткі маршрута, бо хацелася “звязаць” усе адметныя аб’екты на тэрыторыі комплексу, што ўрэшце, здаецца, удалося зрабіць, — дзеліцца спадар Ігар. — Па-другое, былі пэўныя цяжкасці са зборам матэрыялаў пра некаторыя цікавосткі на маршруце, асабліва пра гістарычныя, бо звестак было дужа мала. Але пошукі прынеслі плён. Па-трэцяе, самай складанай праблемай была тэхнічная — уладкаванне маршрута на мясцовасці. Каб не дапамога кампаніі “Будзьма беларусамі!” і супрацоўнікаў Нацыянальнага парка “Нарачанскі”, якія зацікавіліся гэтым праектам, нам не ўдалося б зрабіць тое, што мы цяпер маем — турыстычна-экскурсійны маршрут, гатовы прыняць і групы турыстаў, і вандроўнікаў-індывідуалаў. Дарэчы, інтэрактыўная карта маршрута выкладзеная на сайтах Пастаўскай гімназіі і Нацыянальнага парка “Нарачанскі”.

Маршрут атрымаўся надзвычай насычаным: на невялікай плошчы (даўжыня ніткі — каля 6,5 км) налічваецца болей за трыццаць рэдкіх і ўнікальных прыродных і гістарычных аб’ектаў, прычым некаторыя з іх самі па сабе ўяўляюць значныя прасторавыя комплексы.

Напрыклад, “Германскі ўмацавальны раён часоў Першай сусветнай вайны” — гэта паласа траншэй і акопаў даўжынёй амаль паўкіламетра, на якой месціцца болей за 15 жалезабетонных бліндажоў.
З іншых цікавостак можна назваць Руска-германскі могільнік часоў Першай сусветнай, “Дрэва жаданняў”, тры бабровыя імперыі, гідратэхнічную сістэму з рэшткамі млына, Сарочынскія азёры, Шлях Баторыя-Напалеона (Альгердаў шлях) і шмат іншых.

Пазнаёміцца з усімі імі падрабязней можна і віртуальна: на сайтах, якія ўжо згадваліся, можна знайсці вычарпальную інфармацыю пра ўвесь маршрут.

“І комплекс, і маршрут могуць задаволіць густы любых падарожнікаў, якія цікавяцца адметнымі мясцінамі нашай краіны, бо тут прыродныя і гістарычныя аб’екты спалучаюцца з духоўнай спадчынай — мясцінамі, якія звязаныя з жыццём і дзейнасцю вядомых людзей, з легендамі і паданнямі, — кажа спадар Ігар. — Мы чакаем, што з пачаткам цёплага сезона Крыжоўкі пачнуць наведваць групы турыстаў з курортнай зоны вакол возера Нарач, з аграсядзібаў Пастаўскага і Мядзельскага раёнаў, настаўнікі, школьнікі. Так, ёсць папярэдняя дамоўленасць з шэрагам школ. Таксама маршрут можа быць цікавы і замежнікам, асабліва палякам і немцам, бо тут ёсць і іх спадчына”.

 

Цяпер сябры гуртка Terra Incognita распрацоўваюць адразу некалькі новых тэмаў.

“Першая датычыцца арганнай культуры Пастаўшчыны: вывучэнне гісторыі арганаў на тэрыторыі раёна, збор звестак пра арганістаў, пра музычныя творы, якія выконваюцца, пра арганныя фестывалі, — кажа спадар Ігар. — У раёне ёсць чатыры касцёлы, дзе дзейнічаюць арганы. Плануецца наладзіць экспедыцыі ў вёскі Лучай, Камаі, Лынтупы, каб сустрэцца з арганістамі і ксяндзамі, апрацаваць матэрыялы, падрыхтаваць і выдаць даведнік пра арганную культуру нашага краю, распрацаваць турыстычна-экскурсійны маршрут “Шлях да караля музычных інструментаў”.

Другая тэма датычыцца матэрыяльнай і духоўнай спадчыны роду князёў Друцкіх-Любецкіх на Пастаўшчыне. Пра іх пакуль мала што вядома, даследаваннямі іх дзейнасці амаль ніхто не займаўся. А гэта былі мецэнаты і фундатары, якія даволі многа зрабілі для нашага краю. Напрыклад, удалося выявіць, што на сродкі князя Уладзіміра Друцкага-Любецкага была пабудаваная нанова царква ў Манькавічах, праведзеная карэнная рэстаўрацыя храма і ўзведзеная капліца на могілках у Асінагарадку, адбудаваная царква ў Ажунах, узведзеная капліца ў Казлоўшчыне, уладкаваныя сядзібна-паркавыя ансамблі ў Казлоўшчыне і Манькавічах.
Князь выдаткаваў грошы на будаўніцтва чыгункі Новасвянцяны-Беразвечча. Да ўсяго ён цікавіўся даўніной, вёў уласныя пошукі.

Таму, працуючы над такім багатым матэрыялам, мы разам з вучнямі рыхтуемся да новых адкрыццяў і знаходак”.

Гутарыў Юрась Ускоў

Tweet

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

Рэперу Ціме Беларускіх далі 2 гады «хатняй хіміі» за наркотыкі

У 2018 годзе хіты «Мокрыя кросы» і «Незабудка» гучалі ледзь не з кожнага праса. Іх выканаўцу, 22-гадовага Ціму...

valiancina_shauchenka
Музыка

«У сувязі з эпідэміялагічнай сітуацыяй»: перанеслі канцэрт «Петли Пристрастия»

«Дарагія сябры, у сувязі з увядзеннем новых абмежаванняў на правядзенне масавых мерапрыемстваў, звязаных з эпідэміялагічнай...

valiancina_shauchenka
Літаратура

Arche ладзіць велікодны распродаж: 40 выданняў, зніжкі да 70%

Сёлета на велікодны распродаж выстаўленыя каля 40 выданняў па гісторыі, культуры, лінгвістыцы. На ўсе кнігі толькі...

valiancina_shauchenka
Краіна

Ашмяны: горад з пакручастай гісторыяй

Сёння вандруем з «Будзьма!» у даўняе магдэбургскае мястэчка на рацэ Ашмянцы, на колішнюю Віленшчыну, у горад...

Апошнія навіны

    Грамадства
    Рэперу Ціме Беларускіх далі 2 гады «хатняй хіміі» за наркотыкі
    Музыка
    «У сувязі з эпідэміялагічнай сітуацыяй»: перанеслі канцэрт «Петли Пристрастия»
    Літаратура
    Arche ладзіць велікодны распродаж: 40 выданняў, зніжкі да 70%
    Краіна
    Ашмяны: горад з пакручастай гісторыяй
    Грамадства Замежжа
    Польскія літаратуразнаўцы патрабуюць вызвалення Аляксандра Фядуты
    Музыка
    «Трэба гасіць далей»: вялікая гутарка з лідэрам гурта «Дай Дарогу» на канале «Жизнь-Малина»
    Мастацтва
    Прэзентацыя альбома «Напалеон Орда»: беларускія мясціны ў гравюрах мастака
    Грамадства
    Сёння пачынаецца суд над Цімам Беларускіх. Яму пагражае да пяці гадоў зняволення
    Гісторыя
    Рэвалюцыя, якую зрабіла песня
    Грамадскі сектар
    Цэнтр новых ідэй запрашае на Belarus Urban Fellowship-2021
    Мастацтва
    Язэп Драздовіч — першы беларускі касманаўт. У музеі Азгура адкрылі мак’юментары выставу
    Грамадства
    Здымак Надзеі Бужан заняў другое месца на конкурсе World Press Photo
    Грамадства Музыка
    «Ён не мог без музыкі». У Мінску развіталіся з Леанідам Барткевічам
    Грамадства
    Эмбарга з Захаду і Усходу. Якія абмежаванні чакаюць беларускія НПЗ
    Кнігагляд
    Мастацтва сарціроўкі: як арганізаваць свае кніжныя паліцы і не звар’яцець

Афіша

  • 15.04

    Анлайн-канцэрт Піта Паўлава

  • 17.04 20:00Акустыка : Live / Алег Хаменка / «Актуальны сонцаварот»
  • 23.04 17:00Лекция «Современная трактовка авторского права»
  • 27.04 20:00Спектакль “Х-Традиция” пластического театра “ИнЖест”
  • 01.05 11:00Кельтаў не напалохаць: фестывальны сезон адкрывае свята “Бельтайн”
  • 05.05 19:00Сплин сыграет самый тёплый концерт для минчан
  • 06.05 20:00Народны альбом
  • 21.08 12:00Top Fest 2021

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Віктар Марціновіч: Чым суцяшаюцца песімісты
    • Івонцы Сурвілле 85 гадоў!
    • Як Ларыса Геніюш схавала архівы БНР і перахітрыла КДБ
    • «Словы мацней»: мастачка Наталля Жукава чытае верш Уладзіслава Галубка
    • У Беларусі пачалася масавая вакцынацыя ад каранавіруса. Чым прышчапіцца? Каму можна, а каму нельга? Адказвае доктар Салавей

Ахова спадчыны

  • Смуткуем…
  • Сумесныя кансервацыйныя працы
  • Новыя перспектывы супрацы
  • Другое жыццё твора мастацтва
  • Праблема Жыровічскага манастыра вырашана
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM