• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Маё права
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Фотарэпартаж
  • Афіша
  • "Будзьма!" прапаноўвае
17.10.2016 | Гісторыя

Топ-6 неадкапаных таямніцаў Беларусі

15 кастрычніка адзначаўся Міжнародны дзень археалёгіі. Яго ў 2011 годзе ўстанавіў Кангрэс ЗША, але геаграфія яго адзначэньня значна шырэйшая, чым Амэрыка.

Штогод да сьвяткаваньня далучаюцца новыя краіны. Беларускія дасьледнікі-археолягі сваё прафэсійнае сьвята адзначаюць 15 жніўня. Аднак для папулярызацыі навукі добрая кожная нагода. Адмыслова для Радыё Свабода беларускі археоляг Максім Чарняўскі склаў аўтарскі рэйтынг 6 мясьцінаў Беларусі, усё яшчэ таямнічых для археолягаў.

Максім Чарняўскі

Максім Чарняўскі

Паходжаньне сучаснага Менску

Сучаснае гарадзішча на рацэ Менцы ў вёсцы Гарадзішча Менскага раёну афіцыйна лічыцца «прарадзімаю» гораду, хоць і разьмешчана прыблізна за 15 км ад яго цэнтру. Аднак у першай пісьмовай згадцы Менску пад 1067 годам, у «Аповесці мінулых гадоў», досыць дзіўна апісаны кірунак руху войска Яраславічаў пасьля разбурэньня Менску (як мяркуецца, згаданага гарадзішча) — яны пайшлі «к Нямізе», як раней прыйшлі «к Менску». Калі б ішлі да ракі, то хутчэй напісалі б «на Нямігу». А ісьці «к» нечаму — так казалі пра горад. Дык што гэта: апіска старажытнага летапісца ці Менск стаіць на месцы гораду Нямігі, які зьмяніў імя?

Навагарадак — першая сталіца Вялікага Княства Літоўскага

І, згодна зь легендай, месца супачынку ягонага першага князя — Міндоўга. Ён пахаваны пад вялізным курганам, сёньня вядомым як гара Міндоўга.

Юравічы

Гэта адзін з найранейшых археалягічных помнікаў на тэрыторыі Беларусі. Доўгі час лічылася, што гэта першая стаянка, а значыць, месца жытла першабытных людзей. Апошнія дасьледаваньні паказваюць, што, магчыма, археолягі выявілі не стаянку, а месца забою і наступнай разьдзелкі ўпаляваных мамантаў.

Мядзельскі замак

Ён стаяў на паўвысьпе возера Мястра на ўскрайку сучаснага горада Мядзела. Ягоная мініятура на старажытнай мапе паказвае магутныя муры, якія атачаюць цэнтральную вежу-данжон. Аднак усе археалягічныя дасьледаваньні пакуль дазволілі выявіць толькі гэтую вежу-данжон, а іншыя каменныя ўмацаваньні замку або пасьпяхова ўхіляюцца ад сустрэчы з археолягамі, або іх проста не было, а сярэднявечная мініятура — фантазія старажытнага аўтара.

Старажытнае Берасьце

Яго, празь яго разьмяшчэньне на астравах ракі Буг, называлі «Літоўскай Вэнэцыяй». Тое Берасьце было зьнішчана ў 1835 годзе на загад расейскага цара Мікалая І дзеля пабудовы Берасьцейскай крэпасьці — адной з новых заходніх фартэцыяў імпэрыі. Хоць найранейшыя напластаваньні дасьледаваныя і музэефікаваныя, большая частка зьнішчанага гораду яшчэ хавае свае скарбы ў чаканьні дасьледнікаў.

Месца бітвы пад Улай

Бітва адбылася 26 студзеня 1564 году і была адной з найславутых перамогаў нашых продкаў, калі было разьбітае ўдвая большае войска захопнікаў. Паводле сучасьнікаў падзеі, на месцы бою палеглі каля 9 тысяч ваяроў, у тым ліку нямала патанула ў рацэ. Месца бою дагэтуль невядомае.

Максім Чарняўскі – старэйшы навуковы супрацоўнік аддзелу археалёгіі першабытнага грамадзтва Інстытуту гісторыі НАН Беларусі, кандыдат гістарычных навук.

Дзмітрый Гурневіч, Радыё Свабода

Tweet

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

Інфармацыйныя спецаперацыі супраць Беларусі ў заходніх СМІ

Аляксей Гайдукевіч робіць для budzma.by агляд замежнай прэсы Пра крывавыя падзеі жніўня ў Беларусі першымі даведаліся нашы суседзі. СМІ ў Літве, Польшчы, Чэхіі і іншых краінах рэгіёна ў рэжыме анлайн інфармавалі...

valiancina_shauchenka
Праект Кірыла Стаселькі "Можам"

«Выпадкаў несправядліва асуджаных у Беларусі вельмі шмат»

У сваім спецпраекце «Можам» Кірыл Стаселька гутарыць з аўтарамі пратэсных плакатаў, каб даведацца, хто гэтыя асобы і што хаваецца за кароткімі мэсіджамі на іх плакатах. У гэтым матэрыяле пра свой плакат, зніклых, забойства...

valiancina_shauchenka
Гісторыя

Знойдзены найстарэйшы малюнак Навабеліцы. Паглядзіце, як яна выглядала 200 гадоў таму

Знойдзен унікальны малюнак Беліцы 1845 года, паведамляюць Моцныя Навіны. Ён быў апублікаваны на сайце праекта Расійскай дзяржаўнай бібліятэкі ў складзе карты Магілёўскай губерні першай паловы XIX стагоддзя. ...

valiancina_shauchenka
Афіша

Анлайн-канцэрт Андрэя Мельнікава — 20 студзеня

Кампанія «Будзьма!» запрашае 20 студзеня а 19-й гадзіне на анлайн-канцэрт Андрэя Мельнікава, падчас якога прагучаць песні з альбома «Песьні выгнаньня» (1995) на вершы паэтаў, якія былі вымушаны...

Апошнія навіны

    Грамадства
    Інфармацыйныя спецаперацыі супраць Беларусі ў заходніх СМІ
    Праект Кірыла Стаселькі "Можам"
    «Выпадкаў несправядліва асуджаных у Беларусі вельмі шмат»
    Гісторыя
    Знойдзены найстарэйшы малюнак Навабеліцы. Паглядзіце, як яна выглядала 200 гадоў таму
    Афіша
    Анлайн-канцэрт Андрэя Мельнікава — 20 студзеня
    Грамадства
    МУС: Андрэй Аляксандраў і Ірына Злобіна аплачвалі штрафы затрыманых дэманстрантаў
    Літаратура
    Нарвежскі саюз пісьменнікаў: мы салідарныя з Беларуссю
    Грамадства
    Супольная заява беларускіх праваабарончых арганізацый аб прызнанні палітвязнямі абвінавачаных па справе Прэс-клуба
    Грамадства
    Пісьменнік Саша Філіпенка напісаў другі адкрыты ліст Рэне Фазэлю
    Грамадства
    У «Дана Молл» выступіў «Вольны хор» з «Пагоняй» і вывесілі вялікі бчб-сцяг
    Грамадства
    Кнігараспаўсюднік Алесь Яўдаха не выходзіць на сувязь
    Грамадства
    Больш за 800 беларускіх навукоўцаў падпісалі ліст у падтрымку звольненых з Акадэміі навук калег
    Грамадства
    Вядоўца на заробак ад $100: дзяржСМІ спрабуюць закрыць дзясяткі вакансій
    Грамадства
    «Цудоўня» распачала працу ў новым месцы
    Грамадства
    Ці стаў прыезд Фазэля правалам?
    Грамадства
    «Новы Час» больш не будзе прадавацца ў шапіках «Белсаюздруку»

Афіша

  • 20.01 19:00Анлайн-канцэрт Андрэя Мельнікава
  • 21.01 19:00Літаратурна-музычнае мерапрыемства “Мой Багдановіч”
  • 06.05 20:00Народны альбом

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Віктар Марціновіч: А зараз вернемся да нармальнага жыцця?
    • Запісы Зайцава — справа расійскіх нафтавікоў
    • Як у свеце адрэагавалі на візіт Рэнэ Фазэля да Лукашэнкі
    • Ад пракату «Доваду» да закрыцця кінатэатраў. Падводзім вынікі 2020 года ў беларускай кінаіндустрыі
    • «Словы мацней»: Аляксандр Памідораў чытае твор Зямы Піваварава

Ахова спадчыны

  • Смуткуем…
  • Сумесныя кансервацыйныя працы
  • Новыя перспектывы супрацы
  • Другое жыццё твора мастацтва
  • Праблема Жыровічскага манастыра вырашана
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM