• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Маё права
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Фотарэпартаж
  • Афіша
  • "Будзьма!" прапаноўвае
13.12.2016 | "Культурызм" з Віктарам Марціновічам

Віктар Марціновіч: Вайна рускага свету з рускім светам

Гэтую аперацыю можна апісаць адным чынам: «нелагічна».

І рэч не толькі ў тым, што звычайна затрыманне выкарыстоўваецца як апошняя мера, на якую ідуць пасля неаднаразовых спробаў выправіць небяспечныя думкі падазраванай асобы.

І не ў тым, што «Рэгнум» і іншыя сайты, на якіх публікаваліся затрыманыя, дагэтуль не ўнесены ў спіс забароненых у Рэспубліцы Беларусь (па стане на вечар суботы) і дзякуючы гэтаму на іх пайшоў велізарны трафік, спароджаны аперацыяй. Дык гэта правасуддзе ці ўдалая рэкламная акцыя?

Затрыманні, з іх непазбежнай гераізацыяй ахвяр, з іх мабілізацыяй усіх іншых рускасветцаў у рэгіёне, кансалідацыяй вакол вязняў — гэта зусім не вайна з рускім светам. Гэта крок да яго росквіту.

Узнікае ўражанне, што ўлада наогул не ўмее працаваць з ідэямі. Між тым ніколі затыканне рота не вяло да імгненнага заняпаду ідэі, якую той рот выказваў. Згадайма хаця б беларускае адраджэнне. Ужо і Пазняка з краіны выціскалі, і фронт калолі, і мову з універсітэтаў прыбіралі, а сёння ідэя жывая як ніколі. Тут можна было б заклікаць да перамогі над рускім светам на сімвалічным полі і нават прапанаваць некалькі вельмі пэўных крокаў да яе.

Але вось што: я не вельмі веру, што гэтыя арышты — наогул вайна. Прынамсі, што гэта вайна з рускім светам. Бо, разумееце, вельмі важна запытацца: а хто, уласна, з тым рускім светам ваюе?

Беларускія сілавікі? Дык той вядомы міністр, што выходзіў на парад у форме НКУС, — ён яшчэ пры пасадзе. Беларускія сапраўдныя, свядомыя ідэолагі, якія раптам перамаглі славянафілаў у эфіры? Дык не ж! Затрыманне для буйных афіцыйных медыяў каментуе Дзермант, які шмат для каго — таксама рускі свет. У самай яскравай яго праяве.

Атрымліваецца неяк незразумела. Адны адэпты рускага свету, у якіх ёсць выхад на тэлебачанне, і аднадумцы ў сілавых структурах перамаглі іншых адэптаў рускага свету, якія былі больш маргінальныя, хай сабе і выкладалі ў дзяржаўных універсітэтах.

І я нават бачу розніцу паміж імі. Асноўная загана тых, каго затрымалі, у тым, што рускасвецкія ідэі яны атрымлівалі па пошце з Масквы. А нашы легальныя рускасветцы — яны на мясцовых заробках і з мясцовымі куратарамі.

Магчыма, нехта думае, што паглынання пуцінскім савецка-рускім праектам беларускай культуры і самасці можна пазбегнуць трыма выпадковымі арыштамі. Што рускасветцы хай сабе і далей пануюць у эфіры, у адукацыі і ў культуры, а беларусы — яны народ разумны, мову арыштаў вельмі добра цямяць. І зараз пачнуць спрытнячком засвойваць родную гаворку, каб і да іх не прыйшлі.

Але ў сітуацыю закладзеная такая канцэнтрацыя супярэчнасцяў, што празрыстых і простых высноваў любы, у каго ёсць галава, з яе зрабіць не можа.

Калі мы так узяліся змагацца з рускім светам, дык чаму б не пачаць з прызначэння Валянціна Акудовіча дэканам факультэта філасофіі і сацыяльных навук? Бо дзіўна бачыць у кіраўніцтве структурнай адзінкі галоўнай дзяржаўнай ВНУ Беларусі людзей, якія наведваюць выступы Салаўёва. Чаму б не пачаць з вяртання Латушкі на пост міністра культуры? Чаму б не прызначыць на дзяржаўныя пасады патрыётаў без пазнакі «западноруссіст» у CV? Чаму Арлоў, Трусаў, Дынько ды іншыя сапраўдныя барацьбіты за беларускае калі і з’яўляюцца ў дзяржаўным люстры — дык толькі для кпінаў і выказвання да іх прэтэнзій?

Але акрамя версіі пра ачыстку паляны «беларускіх русістаў» пад сваіх «харошых людзей», кіраваных з Мінска, можа быць яшчэ адна версія.

Цяпер, як мы ведаем, ідзе вялікі гандаль з Расіяй адразу па ўсіх кірунках, ад крэдытаў і пазык да цэнаў на энерганосьбіты і вайсковай супрацы. Так гістарычна склалася, што Беларусь заўсёды падыходзіць да эканамічных спрэчак з узмацненнем уласных тэзісаў. Звычайна, калі трэба нешта разруліць з Еўропай, бяруць у турмы некалькі ні ў чым не вінаватых апазіцыянераў. І чакаюць, што заходнія перамоўшчыкі выкупяць іх свабоду эканамічнымі залагоджваннямі.

Першая спроба паводзіць сябе гэтаксама з рускімі датуецца 2013-м годам, калі для «ўзмацнення» беларускай пазіцыі ў спрэчцы па каліі быў затрыманы Уладзіслаў Баўмгертнер. Калі цяпер мы бачым паўтор, дык нічога добрага з такой гульні з Крамлём не атрымаецца.

Бо, па-першае, падазраваныя — людзі не Баўмгертнеравага ўзроўню. Па-другое, «рускаму свету» акурат важная была нагода. І зараз усё тое, што раней казалася па маскоўскіх каналах з ваганнем у голасе, завішчыць гучным рокатам.

І перадапошняе. Складанне праскрыпцыйных спісаў — вельмі салодкі занятак. У свой час яму аддаваліся Сула, Актавіян (па праскрыпцыі апошняга забілі Цыцэрона). Але праскрыпцыі — нешта антанімічнае еднасці. Беларускі свет з асобаў, выключаных з праскрыпцыйных спісаў, не скласці.

Што тады рабіць? Я падкажу. Набудзьце бацькам спадарожнікавую антэну. Перакладзіце на беларускую мову фільм, як гэта зрабіў Андрэй Кім. Проста збярыцеся з сіламі і паспрабуйце — фільм пойдзе ў пракат, Кім жа здолеў! Зрабіце так, каб беларускім дзеткам было на чым гадавацца! Схадзіце ў кнігарню і набудзьце там кніжак на беларускай мове. Тыя, што спадабаюцца, раздайце сваім сябрам. Загаварыце па-беларуску. Прыйдзіце на канцэрт Вольскага. Зрабіце так, каб нас было бачна (цяпер — не бачна!). Зрабіце так, каб, гледзячы на беларусаў, краіна Беларусь пачала паводзіць сябе як краіна, а не як кодла кланаў рускага свету, якія ніяк не дамовяцца паміж сабой.

Вось тады, і толькі тады, рускаму свету будзе супрацьстаяць беларускі свет.

Віктар Марціновіч

Tweet

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Літаратура

Генрых Далідовіч у праграме «Кантэкст». Глядзеце новы выпуск!

ГА «Саюз беларускіх пісьменнікаў» працягвае свой відэапраект — цыкл літаратурных гутарак «Кантэкст». У кожным «Кантэксце» вас чакаюць інтэрв’ю з вядомымі беларускімі літаратарамі, а таксама іх аўтарскія...

valiancina_shauchenka
Літаратура

Новая кніга «Беларускага кнігазбору»: украінскі дзіцячы бестселер па-беларуску

У кнігі «36 і 6 катоў» дзіцячай пісьменніцы Галіны Удавічэнка толькі ва Украіне — 35 перавыданняў, 149 тысяч асобнікаў! Пра беларускае выданне Нашай Ніве расказваюць самі перакладчыкі, дружная...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Дзве матрыцы і адна Галгофа Аляксея Навальнага

Алесь Кіркевіч піша на budzma.by пра феномен расійскага палітыка Аляксея Навальнага Навальны зрабіў смелы ўчынак. Не паспрачаешся. Менавіта таму найбліжэйшым часам ён будзе піць зусім не нямецкае піва,...

valiancina_shauchenka
Літаратура

Рахункі вядомага беларускага выдавецтва заблякаваныя. Як можна яго падтрымаць?

15 студзеня ў выдавецтва «Янушкевіч» прыйшлі з аглядам супрацоўнікі Дэпартамента фінансавых расследаванняў. Дырэктара выдавецтва Андрэя Янушкевіча выклікалі на допыт. Увечары яго адпусцілі, але цяпер...

Апошнія навіны

    Літаратура
    Генрых Далідовіч у праграме «Кантэкст». Глядзеце новы выпуск!
    Літаратура
    Новая кніга «Беларускага кнігазбору»: украінскі дзіцячы бестселер па-беларуску
    Грамадства
    Дзве матрыцы і адна Галгофа Аляксея Навальнага
    Літаратура
    Рахункі вядомага беларускага выдавецтва заблякаваныя. Як можна яго падтрымаць?
    Культура
    Былы палац культуры ў Гродне стане музеем
    Краіна
    Заўтра чакаецца рэзкае пацяпленне. Чым гэта небяспечна?
    Літаратура
    Выйшаў Альманах беларускіх пісьменнікаў замежжа «Беларус» за 2020 год. Абвешчаны прыём тэкстаў у наступны выпуск
    Грамадства
    Улады забаранілі перавод часткі ахвяраваньняў беларускім сіротам, дзецям з анкалёгіяй і пацярпелым ад гвалту
    Грамадства
    Міністр інфармацыі прыгразіў заблакаваць TUT.BY
    Грамадства
    Праваслаўны святар і студэнткі Медуніверсітэта пачалі галадоўкі салідарнасці з палітвязнем Лосікам
    Краіна
    У маразы пад Гродна знайшлі новы від птушак для Беларусі - качку-каралінку
    Замежжа
    Цяпер яшчэ і Нартумбрыя
    Гісторыя
    Спрэчнае жыццё бацькі беларускай граматыкі
    Грамадства
    «Зіма ваша, вясна — наша». Вадзім Мажэйка пра сыход з унівэрсытэту фізкультуры і стратэгічную перамогу
    Літаратура
    Пачаўся прыём заявак на прэмію «Дэбют» імя Максіма Багдановіча

Афіша

  • 20.01 19:00Анлайн-канцэрт Андрэя Мельнікава
  • 21.01 19:00Літаратурна-музычнае мерапрыемства “Мой Багдановіч”
  • 06.05 20:00Народны альбом

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Віктар Марціновіч: Пуцін на беларускай сцежцы
    • Інфармацыйныя спецаперацыі супраць Беларусі ў заходніх СМІ
    • 29-гадовы дырэктар Нацыянальнага гістарычнага музея пакідае пасаду
    • «Выпадкаў несправядліва асуджаных у Беларусі вельмі шмат»
    • Сусветны даклад – 2021 Human Rights Watch: Беспрэцэдэнтныя рэпрэсіі ў Беларусі

Ахова спадчыны

  • Смуткуем…
  • Сумесныя кансервацыйныя працы
  • Новыя перспектывы супрацы
  • Другое жыццё твора мастацтва
  • Праблема Жыровічскага манастыра вырашана
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM